In 2021 debuteerde het Servische Смрт met de erg overtuigende “Mrtvaja” EP waarop één monumentale compositie (weliswaar in twee stukken gekapt) van om en bij de twintig minuten prijkte. Dat was meer dan voldoende om het mysterieuze gezelschap op de radar te laten staan en uit te kijken naar een langspeler. Nog voor 2021 ten einde kwam, zag “Krv i pepeo” (“Bloed en as“) het levenslicht via Osmose Productions.

Geen langgerekte kolossale track deze keer, maar acht individuele nummers, tezamen goed voor een speelduur van veertig minuten. In die tijdspanne krijgen we van de band conceptuele composities voorgeschoteld die een ritueel onderdeel van de donkere Balkantovenarij beschrijven en als een spiritueel offer aan de oude cultus van de doden kunnen gezien worden. Meer specifiek wordt “Gluvo doba” bezongen, bij ons gekend als het ‘heksen-‘ of ‘demonenuur’, het donkerste moment in de nacht, de tijd waarin onreine geesten en de krachten van de onderwereld de wereld overnemen terwijl de natuur in stilte wegzinkt. Er wordt algemeen aangenomen dat het ergens rond middernacht begint en duurt tot de eerste ochtend klinkt. Op dat moment is de barrière naar het hiernamaals het zwakst, dus heksen en demonen zijn gemakkelijk met elkaar verbonden via behekste praktijken.

Wie een rituele en folkloristische Balkanatmosfeerscheppende introductie verwacht, is eraan voor de moeite want opener “Seme ponoći” valt – voorzien van een krachtig en transparant geluid – meteen met de deur in huis en laat er geen spaander van heel. Vurige tremolo’s, stuwend drumspel en heftige breaks zetten de toon, zo ook in het titelnummer; sfeerbevorderende elementen zullen pas later hun opwachting maken, namelijk wanneer het helse tempo in een song als “Prokletije” achterwege blijft en er meer ademruimte ontstaat waarbij, naast een bloedmooie slepende gitaarlead, ook keyboards mee aan sfeerinrichting mogen doen. Op enkele welgemikte nietszeggende screams na, blijft het gekrijs in de moedertaal in “Vrani pir” achterwege. Смрт bewijst ook instrumentaal zijn mannetje te kunnen staan.

Het alles vermorzelende “Srce od trnja” trapt het tweede deel van de plaat in gang met zwaar hakkend drumwerk, ratelende basdrums, venijnige tremolo’s en fel gekrijs dat zonder veel moeite het behangpapier van de muren scheurt. Смрт is op zijn best wanneer er geen rem op staat, dat bewijst het daaropvolgende “Memla” dat met meer dan zeven minuten speelduur het langste nummer op “Krv i pepeo” is, en meteen ook het traagste waarbij zwaar galmende, haast paukachtige drums een onheilspellende toon neerzetten en sinistere toetsen als dikke mistlagen doorheen het trage gitaarspel zweven. Het betekent echter haast een indommelmoment want de aandacht blijft niet vastgehouden, hoewel de hoge heldere screams aan het einde nog wel positief opvallen. Gelukkig is er vervolgens het hieronder te beluisteren “Mesečev zub” waarin we de beste kiekeboebelengitaarriffs van het album meekrijgen en waarbij de toetsen voor een plechtstatige sfeer zorgen. Afsluiten doet het anonieme gezelschap met het synthgedreven “Na večernjem lahoru” waarin ook plaats is voor een scheurende riff en noisy vocalen alvorens verhalende spoken word de plaat doet uitdoven.

Waar het Balkangebied in geografische zin begint en eindigt mag dan misschien niet zo duidelijk zijn, Смрт slaagt er op “Krv i pepeo” in om de geest van hun vaderland en bakermat vast te leggen en uit te storten als een gutsende waterval, een gulpende bloedstroom waarin traditie en erfgoed vervat zitten. Dit is wat er gebeurt als het werk voorop staat en het ego ten onder gaat.

JOKKE: 83/100

Смрт – Krv i pepeo (Osmose Productions 2021)
1. Seme ponoći
2. Krv i pepeo
3. Prokletije
4. Vrani pir
5. Srce od trnja
6. Memla
7. Mesečev zub
8. Na večernjem lahoru