In de doorsnede van de Bosnische Black Plague Circle (met o.a. Arjen, Cave Ritual, Deathcircle, Master’s Voice, Nigrum Ignis Circuli, Night’s Majesty, Obskuritatem, Sulphuric Night, Suša, Void Prayer en Vrač) en de Russische Pleskau Brethren cirkel (met o.a. Hexenvomit, Labynkyr, Mysticité, Needle Fetish, Ógilt, Oxta, Sidekut Slave, Virgin Pimp, Крошка Нетопырь и Малыш Мёртвая Голова, Леший, Неделя Доброты, Плескау Моторокерс en mogelijks nog een resem andere projecten) vinden we deze nagelnieuwe split tussen Niteris en Крюкокрест terug, de respectievelijke afgezanten van deze twee hedendaagse grootmachten qua rauwe black metal. Of ze op een vredesmissie zijn lijkt me sterk. Ik zie ze eerder wat extra olie op het vuur gooien.

Laten we ons eerst over Niteris buigen die voor de gelegenheid slechts twee songs aanleverden, maar dat zijn er dan wel van respectievelijk elf en acht minuten. Mijn eerste kennismaking met het trio H. (gitaar), O. (zang en drum) en A. (bas) was middels hun tweede demo “Our death, his monument“, een fijne brok rauwe black. Ook nu valt Niteris’ zwartmetaal als rauw, noisy, organisch en luidruchtig te omschrijven. Tussen het cymbaalgekletter, de brullende gitaren en het demonengehuil en -gekrijs zorgt de goed in de mix geplaatste basgitaar als een dikke laag cement ervoor dat het nummer intact blijft, zelfs als het dreigt om te vallen wanneer haast dronken en dement aanvoelende manische passages barsten in de bezetting pogen te creëren. De baslijnen zijn bij momenten haast frivool te noemen en staan dan ook in schril contrast met de soms atonale razernij die de gitaarsnaren produceren. De drums schakelen echter nergens naar de hoogste versnelling en maar goed ook, want Niteris klinkt zelfs mid- tot licht-uptempo reeds als een gekmakende en boosaardige demoon die de aardbol in totale waanzin en chaos onderdompelt. Het lijkt bijwijlen alsof de drie muzikanten tijdens het inspelen van deze twee composities een foltering van ondraaglijke pijn ondergingen die ze wisten om te zetten naar een helse muzikale marteling. Je moet er voor in de mood zijn maar op het juiste moment is het genieten geblazen van de gestoorde discrepantie tussen gevoelige melodieuze baslijnen en gitaarmanie!

Het vervolg van de split neemt het Russische duo Крюкокрест voor zijn rekening wiens bandnaam zo veel als “krom kruis” of letterlijk “haken-kruis” betekent. Meteen gaan de wenkbrauwen dan al fronsend de hoogte in, maar nader onderzoek blijkt uit te wijzen dat er geen NSBM-boodschap of verborgen politieke agenda te vinden is bij deze Russische bro’s (geen enkele andere band uit het clubje meet zich trouwens zulke twijfelachtige bandnaam aan). Dood en leed is wat tekstueel de klok slaat, aldus Metal Archives. De eerste full-length (het vorig jaar verschenen “Домовина“) was een lofi doch genietbaar opzwepend black/punkalbum dat langs alle kanten piepte en kraakte en voor de nodige haatdragende schwung zorgde. Wie black/punk zegt, denkt nu niet meteen aan erg lange composities zoals diegene die Niteris vanop haar foltertafel pende, maar aan kort maar krachtige adrenalinestoten. Dat is slechts deels het geval bij de vier nummers die de gebivakmutste Russen deze keer aanleverden daar ze met een speelduur van vier tot zes minuten eigenlijk nog tamelijk lang zijn uitgevallen voor het genre. Het intro van “Игра в прятки” start vrij slepend en zet ons aanvankelijk op het verkeerde been, maar zodra het gekende hoempa punktempo uit de boxen knalt, herkennen we de band de we op “Домовина” hoorden en liefhebbers van Bone Awl, Darkthrone of Ildjarn wel zal kunnen bekoren. “Кресты и венки” valt sterk uit de toon met zijn slepende doomtempo, sinistere, continue aanwezige kerkorgelmelodieën, zware distortion en door de mangel gehaalde getergde vocalen. Waanzinnig doch catchy nummer dat we niet meteen van dit duo verwacht hadden!

Beide bands vallen ontegensprekelijk in het rauwe blackmetalhoekje te situeren, maar toch geven ze elk een totaal andere invulling aan het nichegenre. Dat maakt deze split eigenlijk net zo fijn want je kan eerst je hersenen pijnigen aan de disharmonieuze wanklanken van Niteris om je nadien te verlekkeren aan de minder gecompliceerde, maar eveneens totaal verrotte, verdorven en kankerverwekkende uitstoot van Крюкокрест die minder rechtlijnig en rechttoe-rechtaan klinkt vergeleken met hun full-length. Wie helemaal uit de bol wilt gaan op Russische rauwe traditionele black met venijnig punkgehalte raden we trouwens aan Леший’s prima tweede demo “Поганые сны” uit 2021 eens aan een kruisverhoor te onderwerpen. Крошка Нетопырь и Малыш Мёртвая Голова (wiens bandnaam perfect geïllustreerd wordt op de hoes van de eveneens in 2021 verschenen “Волшебные рассказы о былом и небывалом” demo) blinkt dan weer uit in begeesterende atmosferische rauwe black.

JOKKE: 81/100 (Niteris: 82/100; Крюкокрест: 80/100)

Niteris/Крюкокрест – Split (New Era Productions/Horrible Room 2022)
1. Niteris – Čežnje plamenoga srca
2. Niteris – U sjaju oluje
3. Крюкокрест – Игра в прятки
4. Крюкокрест – За ваш упокой
5. Крюкокрест – Кресты и венки
6. Крюкокрест – У зари-то у зореньки