Doodswens – De pijnlijke kanten van het leven benadrukken en verheerlijken

Wanneer u onderstaand interview met het uit Eindhoven afkomstige Doodswens leest, is de eerste uitgebreide tournee van het duo in het kielzog van Marduk en Valkyrja tot een einde gekomen. Dat de nog jonge band deze kans kreeg, komt niet zo maar uit de lucht gevallen want zangeres/gitariste Fraukje van Burg en drumster Inge van der Zon zijn harde werksters. Op 14 januari ziet hun debuutlangspeler “Lichtvrees” het licht via het Finse Svart Records. In afwachting van de release voelden we beide vrouwen al eens aan de tand, waarbij ik Inge een beetje ongelukkig schoffeerde. Aan het einde van ons vraaggesprek vinden jullie een exclusieve stream van “Lichtvrees“, met dank aan AUC Bookings. (JOKKE)

EXCLUSIVE FULL ALBUM PREMIERE AT THE BOTTOM OF THIS INTERVIEW.

Dag Fraukje en Inge, hoe verloopt de concertreeks? Niet te veel problemen door Corona? Ik hoorde dat enkele shows in Spanje door Antifa geboycot werden? Hoe is de onderlinge verstandhouding met het Zweeds testosterongeweld van de andere bands?
Tot nu toe is het goed verlopen, en dit is zeker nog niet het einde van deze reis.

Fraukje, ik vernam dat jij verhinderd was om mee op tour te gaan. Ik viel zowat van mijn stoel van verbazing daar Doodswens me grotendeels jouw kindje lijkt. Wie vervangt jou en hoe voelt het om je muziek en teksten uit handen te geven? Drumster Inge is natuurlijk wel van de partij, maar ik vind het toch enigszins vreemd om als Doodswens te touren wanneer de helft van de line-up er niet bij is.
Doodswens is net zo veel het kindje van Inge als van mij, ook qua concept, teksten en ritueel is ons aandeel evenredig. (nogmaals mea culpa; ADDERGEBROED) Dat het plaatje aan de voorkant anders is, neemt niets weg van Doodswens als entiteit en muziek. Helaas waren we genoodzaakt om deze line-up beslissing te maken. Het had op geen andere manier gekund. De manier hoe wij het zien, is dat het nog steeds Doodswens is – het is onze muziek, onze teksten en onze entiteit. Alleen aangezien ik verhinderd ben, worden mijn woorden verkondigd door iemand anders – dat maakt ze nog niet minder krachtig. Tijden en energieën veranderen, en op dit moment is er een grote verandering gaande waar later nog meer duidelijkheid over komt.

De mensen die nu in mijn plaats spelen zie ik niet bepaald als ‘vervangers’, zij nemen ook hun eigen essentiële deel mee dat bijdraagt aan een nieuwe energie en dynamiek in de band. Ik heb deze mensen op gevoel en vertrouwen uitgekozen aangezien ik zeker wist dat zij de boodschap van Doodswens met volle overtuiging kunnen overbrengen.

Weldra verschijnt jullie debuut langspeler “Lichtvrees”, maar dat betekent niet dat jullie de voorbije jaren stil hebben gezeten. Op basis van slechts één demo en een split 7” met Adversarius wisten jullie al vrij snel enkele mooie optredens te verzilveren zoals onder meer op Roadburn, Metal Méan, Soulcrusher en Unholy Congregation Fest. Jullie speelden zelfs al op een festival in IJsland. Ook de huidige tournee lijkt me niet zo vanzelfsprekend voor een band die op het ogenblik van de start ervan eigenlijk nog geen volwaardige plaat heeft uitgebracht. Ben je soms verbaasd over hoe hard het is gegaan voor Doodswens? Heb je daar een verklaring voor?
We hadden niet verwacht dat alles in zo’n vaart zou gaan. We zijn er ook nooit met de instelling ingegaan om direct al grote shows en festivals te spelen, maar alles is zo gelopen op de manier hoe het gelopen is, en zo had het ook moeten zijn. De juiste energieën, mensen en plekken bij elkaar hebben voor deze stroming aan gebeurtenissen gezorgd.

Ik kan me inbeelden dat jullie toch ook wel al eens jaloerse reacties krijgen of met nijd en afgunst te maken hebben. Hoe gaan jullie daarmee om?
Wedervraag, waarom zou je je dat kunnen inbeelden en waar zou je dat op baseren?

Ik las bv. in Rock Tribune een vernietigende recensie en ook rondom mij hoor ik sterk uiteenlopende meningen over Doodswens.
Reacties lopen enorm uiteen, want black metal is en blijft controversieel. Wij zelf staan achter onze muziek en dat is hetgeen wat het zwaarste weegt.

In jullie logo en op het voorhoofd van Fraukje prijkt tijdens live concerten een driehoek met de punt naar beneden. Willen jullie op deze manier jullie vrouwelijkheid extra in de kijker zetten?
Nee, helemaal niet. Onze vrouwelijkheid, wat dat ook moge betekenen is iets wat compleet los staat van de muziek. De driehoek op mijn voorhoofd staat voor het symbool ‘aarde’ – wat ook gelinkt is aan mijn sterrenbeeld (Maagd). Door middel van het schilderen van dit symbool op mijn lichaam leg ik een diepere verbinding met mezelf – als een ritueel, voordat het optreden begint.’

Jullie eerste concert op Belgische bodem vond plaats in de Antwerpse Music City. Echter liep het in het openingsnummer al vrij snel mis en werd de show afgebroken. Ik tast hieromtrent echter nog steeds in het duister. Wat was er gaande?
Eigenlijk is wat er hier gebeurde de kern van alles: de kern van Doodswens, de kern van het album en de kern van waarom ik nu niet mee op tour ben. Ik ben nooit helemaal open geweest over wat er diep van binnen schuilt, en ik heb het – ook in mijn teksten – altijd met een metaforische toon belicht. De band heet Doodswens met een reden, dit geldt voor ons allebei. Doodswens is een uiting van het allerdiepste uit onszelf, iets wat de oppervlakte nooit bereikt met woorden, maar wel met muziek en kunst.

Sinds het begin van mijn artiest zijn, is optreden voor mij een grote opgave. Dit is gelinkt aan diepgewortelde mentale blokkades, diagnoses en angsten. Optreden voelt alsof ik letterlijk ten onder ga en wegkwijn in een massa van duizenden starende ogen – dit is echter geen faalangst (want kritiek zal me niet veel doen), dit gaat veel dieper. Ik bevind me in een situatie waarin ik alleen maar weg wil, maar het gaat niet. Ik sta opgesloten op het podium. Ik voel mijn hele lichaam verstijven, mijn hart bonst mijn borst uit en de enige manier om mijn hyperventilerende adem te beheersen is door de longen uit mijn lijf te schreeuwen. Alles komt er uit. De doodsangst in mijn ogen en mijn tergende screams die door merg en been gaan zijn honderd procent echt – want ik voel álles op dat moment. In de dagen, en soms zelfs weken voor een optreden begint dit proces wat zich alleen maar opbouwt en opbouwt tot het optreden zelf – en dan komt alles met een razende furie er uit.

De periode dat ik eigenlijk het huis niet meer uit kon was tijdens de aanloop naar de show in Antwerpen, maar toch besloot ik dit optreden te doen. Dit was echter teveel gevraagd van mijn lichaam dat al dagenlang niet gegeten had en niet geslapen had, dus verloor ik tijdens het eerste nummer mijn bewustzijn bijna. Ik besloot te stoppen, mijn gitaar neer te leggen, en toen ik de backstage bereikte werd het zwart voor mijn ogen.

Eén van de meest bizarre optredens die jullie al deden was een promo in samenwerking met Willemeen op één of ander spuuglelijk met beton overgoten rond punt in Nederland. Daar waar de meest blackmetalbands eerder de natuur, grotten of geannexeerde kerken intrekken voor speciale optredens, besloten jullie hierop in te gaan, wat me een erg vreemde keuze leek daar er op deze manier nihil atmosfeer was. Wiens gekke idee was dit, wat was de idee hier überhaupt achter en hoe kijken jullie hier op terug?
Dit was het idee van een oud schoolgenoot van ons, Cas Kruse (van Porselain), hij werkt bij de Willemeen en wou met meerdere muzikanten ‘pop-up’ optredens doen op willekeurige plekken in Arnhem. Eigenlijk was het hele idee enorm ondoordacht maar dat maakte het voor ons juist super gaaf – we gingen met een winkelkarretje beladen met een drumstel, gitaren, een PA en een aggregator dwars door Arnhem op weg naar de rotonde ‘de Blauwe Golven’. De hele instelling was, ‘fuck it, let’s go’.

Er was geen andere manier om op die plek te komen dan de 80-weg over te steken met alle spullen. We hadden alles snel aangesloten op de aggregator en speelden een paar keer “Het zwartewaterland” voordat er een melding kwam bij de Handhaving voor geluidsoverlast op een plek waar je eigenlijk niet mocht komen. 5 minuten voordat de handhaving arriveerde waren alle spullen al ingepakt en konden we snel weggaan.

Dit hele idee, in het daglicht op een betonnen plek was juist zó buiten wat mensen van ons gewend zijn dat we het juist goed vonden passen – verwacht het onverwachte.

Vanwaar de keuze voor de bandnaam en het schrijven van Nederlandstalige teksten?
Nederlands is onze moedertaal, en voor ons beiden als muzikant raken Nederlandse teksten ons veel dieper omdat het dichter bij onszelf ligt. Juist omdat de Nederlandse woorden zó confronterend klinken is dit een bewuste keuze geweest.

Waarom Doodswens? Het raakt en het is confronterend.

I: met de bandnaam Doodswens maken we een woord met zware betekenis bespreekbaar. Het moment dat dit woord in mijn hoofd op kwam, was een bijzonder moment. Het is een begrip dat al zo lang ik mij kan herinneren een hoofdrol speelt in veel van mijn acties en gedachten, en toen dit na een bijzondere avond tijdens het rijden op een donkere snelweg te binnen schoot, viel dit gelijk op z’n plek als bandnaam.

In onze moderne samenleving rust regelmatig nog een taboe op het donkere, het negatieve en depressies. Op social media tonen mensen hun (dikwijls) lege vormen van geluk en perfectie en er wordt in een grote boog omheen imperfecties gelopen. Mij lijkt het alsof de alomtegenwoordigheid van sociale media een enorme druk op (vooral) jongeren legt. Kan je dat beamen gezien jullie nog jeugdige leeftijd? Zijn jullie zelf al met depressies en suïcidale gedachten in aanraking gekomen?
F: Ik kan me hier zeker wel in vinden, al moet ik toegeven dat social media nooit een enorm grote impact op mij persoonlijk heeft gehad, ook niet in mijn puberjaren. Mijn persoonlijke hindernissen en sores kwamen meer vanuit mezelf dan vanuit externe invloeden zoals social media.

Depressie is zeker een thema, vooral in de teksten van “Lichtvrees” – en dit komt ook zeker ergens vandaan.

I: Alles aan Doodswens, van energie tot aan teksten en het hele ritueel eromheen, draait precies hierom. Het bespreekbaar maken van het donkere en negatieve. Dit is groot onderdeel van het leven, en voor iedereen onvermijdelijk. In plaats van dit weg te stoppen, is het iets waar je trots op mag zijn, en zoals ik zelf ook doe, juist al mijn energie, drive en geluk uit kan halen. In plaats van er voor weg te lopen, heb ik dit omgedraaid, en het omarmd.

Als iemand zou vragen hoe het met je gaat, maar je geeft een echt, oprecht of te donker antwoord, staan ze vaak met een bek vol tanden. Heel weinig mensen weten hoe ze hier echt mee om kunnen gaan. Maar er mag juist gezegd worden, ‘slecht, niet goed en ik zie het niet meer zitten.’ Dit is iets wat er mag zijn, en waar mensen bij onze muziek en shows mee aan kunnen komen zonder eromheen te draaien.

Het socialmediagedeelte is héél erg lastig, en een van de dingen waar ik het het moeilijkst mee heb in deze wereld en tijd waarin we leven. Ik kan er niks mee en mis elke vorm van gevoel en emotie met alles dat hiermee te maken heeft. Ik heb echte mensen nodig die in het echt tegenover je staan, met de woorden, energie en uitdrukkingen daarbij. De druk die op ons gelegd wordt vanuit social media is enorm, ik kan mij bijna niet voorstellen hoe moeilijk en verdraaid dit moet zijn voor alle jongeren die hiermee opgroeien, het is ongezond en een neppe realiteit, op de lange termijn zal dit potentieel een grote nasleep hebben op de mentale gezondheid van onze jonge en nieuwe generaties.

Vinden jullie dat er voldoende professionele hulp voorhanden is voor mensen die vechten tegen angsten, depressies en eenzaamheid?
Neen.

Jullie debuut dat via het Finse Svart Records zal verschijnen, kreeg de intrigerende titel “Lichtvrees“ mee. In jullie oorspronkelijke concept omtrent deze plaat, leek de titel “Levensangst/Lichtvrees” te zijn, maar uiteindelijk lieten jullie het deel “Levensangst” vallen. Vanwaar die keuze?
Voor ons dekte “Lichtvrees” de lading van heel het album nét iets meer. Er hangt nog iets meer vraag en mysterie achter dan bij de titel “Levensangst“. Om het echt verhaal “Lichtvrees” te begrijpen en te ontdekken moet de plaat gewoon tig keer in zijn geheel zijn afgespeeld, dan klikt het.

“Lichtvrees” is een conceptalbum over omgaan met het leven en de dood, verlichting bereiken en de symbolische doodswens vervullen. Het is tevens een tribuut aan gevallen dierbaren. Kan je hier wat dieper op ingaan?
“Lichtvrees” is een verhaal met twee kanten, kant I. is Inge’s verhaal, kant F. is Fraukje’s verhaal. We hebben allebei onze turbulente periodes gehad, en deze ook tot op een bepaald punt kunnen accepteren en loslaten.

Beeld je een persoon in, diep verscholen in een ravijn. Voorover gebogen, afgesloten, kwetsbaar en met de rug naar de wereld gekeerd, De wereld die zich daarboven afspeelt. Het is hier zo donker, ik ben helemaal alleen. Niemand kan me horen, of zien. En ik kom hier. Nooit. Meer. Uit. De wereld draait door, maar voor jou staat alles even stil. Dan schittert in de verte, en daalt langzaam naar beneden, een lichtstraal. Deze brengt een straal van warmte over je blote huid, die je doet terugdeinzen. Je kijkt omhoog. Het felle licht, in je gezicht, die je je ogen dicht laat knijpen. Terug naar het donker. Veilig en alleen.

Die lichtstraal, dat zijn wij. Met onze tenen over de rand, turend de afgrond in. Want wij bevinden ons niet (meer) daar, alleen en in het donker. Wij zijn daar geweest. Vrees ons. Want na een kleine dosis licht, zal het gat je terugvinden, donkerder, dan ooit tevoren. Door uit het diepste dal geklommen te zijn, en de donkerste hoeken, van de gangen in ons hoofd te hebben overwonnen, zijn wij in staat om iets te delen. Iedere keer dat je terug in dat gat komt, is het net iets minder diep, en wordt de reis naar boven makkelijker.

Laat ons de mensen bereiken. Die ver weggestopt zitten. Nog vast, in hun diepste dal. Misschien is er een kans, dat wij ze dat licht kunnen meegeven.

“Onplaatsbaren” is geen echt nummer maar een Nederlandstalige spoken word sample. De eerste keer dat ik het album hoorde, vond ik dit nogal merkwaardig daar het fragment vrij lang duurt en de vaart meteen wat uit de plaat haalde. Echter vind ik het na meerdere luisterbeurten een onmisbaar onderdeel van de flow en thematiek vormen. De negativiteit en zwartgalligheid van de man die we aan het woord horen past perfect in het plaatje. Waar werd deze sample aan ontleend?
Deze sample komt uit de documentaire “De onplaatsbaren” die gaat over verslaafden die eigenlijk geen uitweg meer zien. De documentaire zelf heeft niet enorm veel te maken met de plaat, maar dit bepaalde stuk tekst wist ons enorm te raken, het komt binnen als een enorme klap en het staat lineair aan hoe de dynamiek van de plaat moet voelen. Het duurt lang, maar ieder woord wat gezegd wordt heeft evenveel invloed.

Hoe past een nummer als “Zwartewaterland”, een gemeente in de Nederlandse provincie Overijssel, in dit concept?
In 2019 was er een gebeurtenis die voor onze gehele persoonlijke kringen ongrijpbaar was. Een vriend, C., overleed op brute wijze in een huisbrand in zijn ouderlijk huis. De straatnaam was ‘Zwartewaterland’ in Nieuwleusen. Dit nummer is een tribuut aan C., een gevallen dierbare van ons. Deze gebeurtenis was zo intens en heftig dat het een plek moest en zou hebben op het album. We wilden geen tekst schrijven over vuur, aangezien dit te dichtbij kwam, daarom ontstond er in de tekst een symbolische verwijzing naar water.

Het leven uitgeblust, door de stroming, in de Maalstroom van het Zwartewaterland.

Is black metal jullie inziens het muziekgenre bij uitstek om thema’s als depressie en de dood te belichten? Wat belichaamt black metal voor jullie?
I: Voor mij is black metal gedachten en geluiden die ik altijd al heb gevoeld, ik weet niet beter dan dat dit geluid en deze gedachten in mijn hoofd ronddwalen. Maar, ik heb me daar altijd zo alleen in gevoeld, onbegrepen, radeloos en doelloos.

De brede inhoud van het begrip black metal, van artiesten en hun levens/ of eigenlijk, doodsverhalen, tot de ideologieën die worden nagestreven en benoemd. Onderwerpen waarin de grens wordt opgezocht, en die grens vaak net wordt aangeraakt. Het tegenovergestelde van wat ‘normaal’ is, tegen de massa in. En niet wat er van je verwacht wordt. De pijnlijke kanten van het leven benadrukken, en verheerlijken. Daar valt voor mij alles op zijn plek.

Wat trok jullie als tiener zo aan in de dood, het occulte en eventueel satanisme?
Onderwerpen en geluiden waarvan een ander zou zeggen, dit kan echt niet, of dit gaat te ver. Daar vinden wij wat in, vanaf een jonge leeftijd al. Onderwerpen die nét over de grens gaan van wat normaal is, daar werd en wordt gerieflijkheid in gevonden.

Muzikaal gezien laten jullie je leiden door oudgedienden uit het genre zoals Darkthrone, Enthroned en Gorgoroth. Voor wie met die platen opgegroeid is, kan ik begrijpen dat recente releases als flauwe afkooksels en onoriginele uitgemolken toestanden gezien worden. Jullie hebben het blackmetalgebeuren van de jaren ’90 echter niet bewust meegemaakt. Via welke platen/bands zijn jullie met het genre in contactgekomen en dwepen jullie vooral met de oude klassiekers of zijn er voor jullie ook moderne klassiekers die tot de kern van black metal weten door te dringen en je als blauwdruk zou laten horen aan mensen die willen weten wat black metal inhoudt?
Bij Doodswens varieert de inspiratielijst van enorm old school naar wat modernere klassiekers. Onze hoofdinspiratie, en waar het ook voor ons beiden begon, ligt echter wel bij de old school-platen. “Under a funeral moon” van Darkthrone, “Under the sign of hell” van Gorgoroth, “Engram” van Beherit en “Live in Leipzig” van Mayhem zijn platen die onvergetelijk zijn in deze lijst.

Black metal heeft echter niet stilgestaan, en we willen ons ook qua sound en inspiratie niet beperken tot alleen de jaren ‘90, want daarna zijn er ook platen uitgekomen die staan als een huis en die inderdaad tot de kern weten door te dringen. Platen die wij hoog hebben staan zijn o.a “De doden hebben het goed” van Wiegedood, “De verste verte is hier” van Laster, “Hatred for mankind” van Dragged Into Sunlight, “The mournful days” van A Cloud Forest, en “Finisterre” van Der weg Einer Freiheit.

Jullie line-up bestaat uit zang, één gitaar en drum. Was het van meet af aan de bedoeling om jullie tot de kern en essentie van muziek maken te beperken? Ik neem aan dat het extra uitdagend is om op deze manier muziek te schrijven daar je je niet kan verbergen achter allerhande extra toeters en bellen?
Vanaf het uiterste begin hadden we totaal geen plan, richting en idee van wat we wilden. We hadden niet eens het idee om een ‘echte’ band te beginnen, we wilden samen gewoon herrie maken en kijken wat er uit zo komen. Uiteindelijk begon alles ‘sense’ te maken, en ontstonden er ook daadwerkelijke nummers, en vanuit die nummers kwam er een setlist. Na onze allereerste show, in Little Devil, was er een richting en een gevoel geboren – en we wisten dat we naar dit gevoel moeten luisteren. Vanuit daar is Doodswens geboren in de vorm van I. en F.

Het is uitdagend, maar daar halen wij ook heel veel uit. We hoeven ons nergens achter te verbergen, want alles wat wij overbrengen is met volle kracht en overtuiging.

De opnames vonden plaats in de Catacomben Studio’s onder leiding van Wessel Damiaen. Ligt alles meticulous vast op het moment dat jullie de studio induiken of staan jullie open voor de energie die stroomt tijdens de opnamesessie en jullie andere richtingen kan doen uitsturen?
Bij Doodswens staat er nooit iets 100% vast, het loopt zoals het loopt en het gaat zoals het gaat. We hadden een bepaalde visie en een bepaalde aanpak in gedachte, maar we lieten ons vooral leiden door de energie die er op dat moment was en hoe het op dat moment voelde. De songs stonden vast, de teksten ook, maar dat was eigenlijk het enige wat onveranderlijk zou zijn. Alles voelde natuurlijk heel anders dan in de oefenruimte, en het ging ook niet van een leien dakje – maar het resultaat wat er uit is gekomen is wel 100% gemeend, en belichaamt echt de essentie van wat “Lichtvrees” is en moet zijn. Wessel was een groot deel van deze creatieve inbreng, met zijn ideeën en visie op sound, hij is een essentieel deel van hoe de Doodswens sound gevormd is op dit album.

Zoals reeds aangehaald verschijnt “Lichtvrees” via het Finse Svart Records, een fijn label dat echter niet meteen bekend staat om zijn black metal acts. Was het een bewuste keuze niet voor een puur black metal label te kiezen waar jullie één van de zovelen zouden zijn?
Het was niet perse een bewuste keuze, dit label en deze kans is op ons pad gekomen en het voelde vertrouwd en goed. Onze manager (Sam van AUC bookings) had een aantal labels benaderd, en Svart Records was meteen enthousiast. Hun visie op muziek en onze ideeën lag precies op één lijn, dus besloten we met ze in zee te gaan. Het is natuurlijk ook zo dat ze een super uiteenlopend rooster hebben, maar dat was voor ons juist een positief punt – niet omdat we dan zelf extra zouden opvallen, maar om te laten zien dat we openstaan voor zó veel meer dan alleen het ‘geijkte’.

Wat kunnen we de komende maanden nog van Doodswens verwachten?
All will be revealed in due time.

In afwachting daarvan presenteren we jullie hieronder een exclusieve stream van “Lichtvrees“.