Je hebt mensen die veel historische kennis opdoen door hele dagen naar National Geographic te kijken, door met hun neus in boeken te zitten of musea af te schuimen, maar soms kan je ook al eens iets opsteken door naar een blackmetalplaat te luisteren. Neem nu het Deense duo Ildskær. De band werd in 2020 opgericht door de heren Garðarsson (muziek) en Skóggangr (zang en teksten), beiden actief in Í Myrkri, wat datzelfde jaar nog resulteerde in het debuut “Den rædsomste nat” dat handelde over het Britse bombardement op Kopenhagen in 1807, een actie om de Deens-Noorse vloot in beslag te nemen of te vernietigen, om te voorkomen dat deze door de troepen van Napoleon in beslag zou worden genomen. Een jaar later volgde reeds een tweede release in de vorm van de “Paa dækket kalder de døde” EP die de nasleep van de Britse diefstal van de Deens-Noorse vloot behandelde met ondermeer de zeeslag van de kanonneerbootoorlog tussen Denemarken-Noorwegen en Groot-Brittannië. Nu is er “Blod & jern“, de tweede full-length van het duo die de sombere geschiedenis van de Tweede Sleeswijkse Oorlog van 1864 induikt en de essentie van nederlaag, woede, opoffering en rouw vastlegt in vijf composities. De mooie albumhoes met het schilderij “The battle of Als” van Wilhelm Camphausen (1818-1885), een oorlogsschilder die het Pruisische leger volgde in 1864 en verschillende oorlogstaferelen op doek vereeuwigde, maakt van “Blod & jern” (‘bloed & ijzer’) een eerbetoon aan de impact van de oorlog op Denemarken, gepresenteerd in een muzikaal verhaal dat zowel tragisch als suggestief is.

De historische black metal van Ildskær presenteert zich in bovengemiddeld lange composities die al eens tegen de tienminutengrens durven aanschurken of ze overstijgen. Zoals ik in een vorige review al schreef, zijn de Denen er niet op uit om met hypertechnische hoogstandjes te komen aandraven of om dissonante maalstromen te ontketenen. Melodie en een zekere dramatiek staan centraal bij het duo, dat laatste past nu eenmaal bij een geromantiseerde kijk op oorlogsheroïek. Oorlogsklokken luiden opener “Thyras værn” in en in de apotheose van dit nummer draven heroïsche heldere zang en tragische orgelklanken op. Oorlogssamples geven “Ærens mark” een triomfantelijk aura mee waardoor we ons te midden van het strijdgewoel wanen, maar langzamerhand ontplooit dit nummer zich tot een epos vol pakkende melodieuze leads. “Jylland i brand” bespeelt de gevoelige snaar verder, maar verloopt eerder volgens het tegenovergestelde parcours want hier worden het tempo en de agressie in de loop van het nummer gevoelig opgedreven wat culmineert in een finale vol pakkende cleane koorgezangen waarbij ondersteunende keyboards voor een verheven en plechtstatige atmosfeer zorgen.

De intro van “Gjennem ild og røg” werd door Ludwig Van Beethoven gecomponeerd en laat de “Yorckscher marsch” horen, een Pruisische militaire mars uitgevoerd door een militair orkest terwijl hun leger naar het slagveld marcheert. Dit is een compositie met veel treurige koperblazers die de toon zetten en een dynamische aanpak waarbij mooie mid-tempo passages alterneren met blackmetaluitbarstingen. Het slot is wederom erg pakkend dankzij toetsenpartijen en heldere gezangen die de epiekmeter de hoogte in doen gaan. Skóggangr speelde in dit nummer ook extra gitaarpartijen in. “Et lidet fattigt land” is met elf en een halve minuut de langste compositie op “Blod & jern” waarin Ildskær haar tanden ontbloot met vurige, doch erg pakkende black metal. Intermezzi met cleane gitaren geven een fatalistische en rampzalige toets aan deze hekkensluiter.

Qua gevoel voor melodie en dramatiek zit het zeker snor bij deze Denen van Ildskær. Enige kanttekening is dat de sound nogal lichtvoetig is uitgevallen door het ontbreken van bastonen in de lagere regionen waardoor de epische nummers wat body missen. Het voorgaande materiaal klonk wat ruwer, vooral ook de screams, en ook het drumspel voelde organischer aan. Voorts is dit een mooie melodieuze blackmetalplaat geworden die de oorlog volgt vanuit het perspectief van het lijden; de bevriezende soldaten omringd door de dood, de burgers die vaders, zonen en broers zullen verliezen, en het verdriet dat daarna over het land hing. Ildskær is erin geslaagd deze oorlog de aandacht te geven die hij verdient om zo hopelijk de omvang van deze tragedie recht aan te doen. Wie de gruwel en kwelling van oorlog liever is mensonterende black metal vertaald ziet worden, kan beter “Panzer division Marduk” of een Sammath-plaat opleggen. “Blod & jern” is eerder voor de romantische zielen die niet vies zijn hun emoties te laten zien.

JOKKE: 82/100

Ildskær – Blod & jern (Venetta Records 2023)
1. Thyras værn
2. Ærens mark
3. Jylland i brand
4. Gjennem ild og røg
5. Et lidet fattigt land