Jaarlijst Jokke
De meer dan 200 posts die dit jaar op Addergebroed passeerden zijn het grootste bewijs van het krankzinnige jaar dat 2018 was op gebied van muzikale output in de metal (underground) scene. De niet-aflatende stroom aan kwaliteitsreleases is nog amper bij te houden, laat staan dat er genoeg uren in een dag zijn om alles te beluisteren en er genoeg geld op de bankrekening staat om alles fysiek aan te schaffen. Wat dat laatste betreft moet ik volgend jaar de kritische aankoopwaarden misschien nog meer verstrengen, maar ja, dat dacht ik afgelopen jaar ook.
Op vlak van live concerten heb ik ook weer heel wat achter de kiezen. Er is echter geen enkel optreden dat er dit jaar met kop en schouders bovenuit stak hoewel ik wel ferm genoten heb van Emma Ruth Rundle (Trix), Cult Of Luna & Julie Christmas (Roadburn), Verwoed (Roadburn), Whoredom Rife (Throne Fest), Alkerdeel (Het Bos), Taake (De Casino), Ultha (JH Asgaard), One Tail One Head (Throne Fest), The Sheila Divine (De Singer) en Intergalactic Lovers (Ancienne Belgique). 2019 ziet er alvast mooi uit met veelbelovende affiches van Roadburn, Throne Fest en het black metal-feestje in Magasin 4 van A Thousand Lost Civilizations in maart.
Beste song van 2018
Ik kan hier heel veel woorden aan vuil maken, maar u kan gewoon ook zelf op de play-toets duwen en luisteren naar het bezwerende, psychedelische en licht-erotische “Ritual lover” van Wolvennest.
Beste langspelers 2018
- Emma Ruth Rundle – On dark horses: Ongetwijfeld de plaat die ik in 2018 het meest gedraaid heb. Zelden klonk muziek zo oprecht en doorleefd als bij Emma. Sinds mijn kennismaking met deze Amerikaanse singer/songwriter op Roadburn 2017 heb ik haar al vijf keer live aan het werk gezien, zowel solo als met haar begeleidingsband. In beide settings stelt ze niet teleur en weet ze haar publiek in te pakken met haar melancholische en donkere songs. “On dark horses” is tevens met stip haar beste plaat.
- Svartidauði – Revelations of the red sword: Debuut “Flesh cathedral” overtreffen leek op voorhand een onmogelijk taak. “Revelations of the red sword” werd met haar kortere composities en meer compacte aanpak geen herhalingsoefening, maar toch bewijzen de IJslanders met hun oor voor vernuftige dissonantie, hypnotiserend aura en het sublieme drumwerk van Magnús Skúlason opnieuw dat ze de ongekroonde koningen zijn van de IJslandse black metal-scene.
- Whoredom Rife – NID – Hymner av hat: Het Noorse Terratur Possessions staat met drie releases in mijn top tien dit jaar. Straf! Veel artiesten op het label nemen ruim hun tijd qua uitbrengen van nieuw materiaal (denk maar aan Mare, One Tail One Head en Vemod). Whoredom Rife smeedt het ijzer echter nu het heet is want “NID – Hymner av hat” kwam er reeds een jaar na “Dommedagskvad” die vorig jaar bovenaan mijn eindejaarslijstje prijkte. Deze Noren weten hoe ze de gloriedagen van Noorse black moeten laten herleven en doen dat met pakkende en innemende nummers.
- Wolvennest – Void: Wolvennest moet zowat het beste zijn wat ons Belgenlandje momenteel te bieden heeft op vlak van underground muziek. Met “Void” bewijst het collectief opnieuw een sterk staaltje bedwelmende en trance opwekkende muziek geschreven te hebben.
- Solar Temple – Fertile descent: Er zijn nu eenmaal slechts tien plaatsjes in deze lijst, maar eigenlijk mogen op deze plek ook Lubbert Das en Iskandr vermeld worden. Het valt amper te vatten hoe creatief de dames en heren van het Nederlandse Haeresis Noviomagi-collectief zijn. Met recht en rede de huidige vaandeldragers van de Nederlandse black metal-scene.
- Knokkelklang – Jeg begraver: Het black metal-virus dat in Trondheim rondzwermt heeft heel wat individuen aangestoken de voorbije jaren. Zo ook het mysterieuze Knokkelklang dat op”Jeg begraver” een intens begrafenissfeertje heeft weten neerzetten.
- Paragon Impure – Sade: Maar liefst dertien jaar na “To Gaius!” keerde Paragon Impure terug aan het black metal-front. Net zoals bij Svartidauði heerste er de onmogelijke taak op de schouders om het debuut te overtreffen, maar ook Noctiz is er met “Sade” glansrijk in geslaagd om met een waardige opvolger te komen, ondanks de ietwat andere sound. De band is ook terug op het live-front actief. Gaat dat zien!
- Mare – Ebony tower: Vijftien jaar na haar oprichting bracht deze Noorse band via Terratur haar eerste langspeler uit. Het was het wachten meer dan waard want het beklijvende “Ebony tower” weet de hoogdagen van Mayhem’s “De mysteriis dom sathanas” te doen herleven.
- Ultha – The inextricable wandering: We steken onze liefde voor deze Duitsers niet onder stoelen of banken. We hopen bijna stiekem dat songschrijver Ralph Smidt een gekwelde ziel blijft als dit in emotionele platen als “The inextricable wandering” blijft resulteren.
- Psychonaut – Unfold the god man: Dit sympathieke Mechelse trio verdient op basis van dit volwaardige debuut om getekend te worden door een label. Wat de heren op “Unfold the god man” laten horen is wereldklasse en ook live imponeert de band van begin tot einde. Platenlabels: u weet wie te tekenen!
Beste EP’s, splits, demo’s 2018
- Serpents Lair – Perpetual hunger: Benieuwd welk label deze Denen onder haar hoede gaat nemen nu Fallen Empire Records ermee stopt. Ongelofelijk hoeveel killer releases het Amerikaanse label ons de afgelopen jaren heeft bezorgd. Graag zou ik deze band ook eens op een Belgisch of Nederlands podium willen bewonderen. Concertorganisatoren: u weet wat te doen!
- Fluisteraars/Turia – De oord: Alles wat Haeresis Noviomagi uitbrengt lijkt ontegensprekelijk bestemd te zijn voor de eindejaarslijstjes, zo ook deze split met het onnavolgbare Turia en de dromers van Fluisteraars.
- Nachtmystium – Resilient: Blake Judd bewijst dat hij ondanks zijn knoert van een drugsverslaving en alle daaraan verbonden perikelen nog steeds in staat is om pakkende black metal te spelen. Gaat hij op het rechte pad blijven of zijn nieuwe kans verbrodden? We shall see…
- Witte Wieven/Reiziger – Vlucht: Babylon Doom Cult heeft met deze split twee minder gekende Nederlandse black metal-acts onder de aandacht gebracht. Erg geslaagde collaboratie die in 2019 ook deels naar het Roadburn-podium vertaald zal worden.
- Azelisassath – Past times of eternal downfall: Swartadauþuz is een genie. Wie anno 2018 een eerste kennismaking met het black metal-genre dient te krijgen, zou ik gerust deze EP aanraden. Dit is immers hoe het ooit allemaal bedoeld was.
- Afvallige – Nevelveld: De beste demo van 2018 die op basis van de kwaliteit zelfs amper als “demomateriaal” bestempeld zou mogen worden. Voor fans van oude Dødheimsgard’s en Zyklon B.
- Vilkacis/Turia – Split: Turia duikt hier voor de tweede maal op. Deze keer met het Amerikaanse Vilkacis, geesteskind van Michael Rekevics, niet toevallig ook een muzikale held. Hij bracht dit jaar ook een tweede langspeler uit met Vilkacis. Op deze manier vang ik twee vliegen in één klap want zo kan ik ook het fantastische “Beyond the mortal gate” nog even terug onder de aandacht brengen.
- The Secret – Lux tenebris: Ook deze Italiaanse black/sludge/grindcore-band was er enkele jaren tussenuit, maar bewees op “Lux tenebris” haar wilde haren nog niet verloren te hebben. En nu snel een nieuwe langspeler!
- Ancient Moon/Prosternatur – Secretum secretorum: Deze split ademt een op en top ritualistisch en occult sfeertje uit. Liefhebbers van het genre moeten deze samenwerking absoluut in huis halen.
- ColdWorld – Nostalgia: Georg Börner bracht met zijn ColdWorld gelijktijdig twee EP’s uit. “Interludium” deed me niet zo veel met haar ambient-nummers maar “Nostalgia” had haar naam niet gestolen en katapulteerde me vol verlangen terug naar de jaren negentig black metal-tijden.
Jaarlijst Cas
Zoals voorspeld was 2018 – in tegenstelling tot wat voddenblad Humo beweert – weer een schot in de roos was underground muziek betreft. Release na release kregen we binnen, en het is een verdomd moeilijke klus alles te beluisteren, laat staan te bespreken. De positieve kant aan het verhaal is dat ‘onze’ genres springlevend, of op zijn minst ondood zijn. Al had ik wel gehoopt dat die nieuwe albums van Grifteskymfning,
Misþyrming, Sinmara en Lantlôs ein-de-lijk het daglicht zouden zien. Nuja, dat zou het maken van een lijstje enkel maar moeilijker hebben gemaakt…
Wat demo’s, splits en EP’s betreft heb ik het gevoel er minder te zijn tegengekomen dan voorgaande jaren. Vandaar geen 10, maar 8 releases om al te grote overlap met Jokke te vermijden. Opnieuw hier geldt: voel u vrij me aan te spreken over releases die ik zou kunnen hebben gemist, en in dezelfde ademtocht wil ik even de mensen bedanken die me op onverwachte nieuwe albums hebben gewezen!
Dat gezegd zijnde viel er ook op live gebied vanalles te beleven. Ik gok toch een goeie 100 à 120 optredens bijgewoond te hebben, met inbegrip van een dertigtal waarbij ik iets in de organisatie te brokken had. Hoogtepunt van onze effort om bands een podium te geven is zonder twijfel de passage van het Duitse Ultha te Gent, waarbij we als organisatoren quasi met de mond vol tanden stonden toen we de onverwachts grote opkomst zagen. In 2019 gaan we op dit élan verder want er staan alweer een kleine 20 shows in de startblokken. De titel van ‘optreden van het jaar’ wordt echter zonder twijfel uitgereikt aan Clouds, die met hun trage funeral doom een gerenoveerde kathedraal aandeden. Ook Bell Witch (De Casino) overtuigde. Op Netherlands Deathfest waren we getuige van een magistraal Emperor dat “Anthems to the welkin at dusk” vertolkte, om ons de dag erna onder te laten dompelen in de gitzwarte, kosmische black metal van Darkspace. Naar volgend jaar toe wordt het reikhalzend uitkijken naar de Brusselse hoogmis, georganiseerd door A Thousand Lost Civilizations. Aftellen maar!
Beste song van het jaar
Één song kiezen is verdomd moeilijk, just saying. Het wordt er niet makkelijker op als enkele labels kwaliteitsreleases blijven uitspuwen tot op het eind van het jaar, dus enige vorm van het recency effect kan hier gerust een rol gespeeld hebben. Toch blijft de riff halfweg het nummer “De pest” van op de nagelnieuwe langspeler van Lubbert Das telkens opnieuw beklijven, en is voor mij één van de beste momenten in het gamma van black metal die dit jaar is uitgekomen.
Beste langspelers 2018
- Svartidauði – Revelations of the red sword: jaren naar uitgekeken en stelt allerminst teleur. Zij die een nieuwe “Flesch cathedral” hadden verwacht zullen bedrogen uitkomen, maar de IJslanders leveren toch weer een subliem staaltje dissonantie af dat hier nog verdomd veel rondjes zal draaien. En dan dat artwork!
- Reverorum Ib Malacht – Im ra distare summum soveris seris vas innoble: Emil Lundin en de zijnen schreven een album dat op het eerste gehoor onluisterbaar is. Op het tweede gehoor verandert daar weinig aan, maar na genoeg luisterbeurten klikte het uiteindelijk, en hoe. De zweden brachten een album uit dat alle grenzen van het black metalgenre aftast, ombuigt, en simpelweg verlegt. Chaos alom, maar het getrainde oor zal toch enkele vernuftige riffs, experimentele drums en de signatuur van Sir N. (Grav, Svartrit, Grifteskymfning etc) herkennen.
- Mare – Ebony tower: Nog zo’n band die na jaren stilte eindelijk met nieuw materiaal kwam. Het uit Trondheim afkomstige Mare doet niet aan bullshit, maar aan bezwerende black metal die gestript is tot op de essentie en waarbij een knipoog naar Mayhems “De mysteriis dom sathanas” niet wordt geschuwd.
- Unreqvited – Stars wept to the sea: Het brein achter Unreqvited besliste dit jaar niet één, maar wel twee albums uit te brengen waarvan “Stars wept to the sea” overduidelijk een meesterwerk is in de wereld van atmosferische black metal. Naast het gebruik van shoegaze neigen sommige riffs wel eens in de richting van Woods of Desolation, en ook een Agalloch-esque sfeertje wordt niet geschuwd.
- Cosmic Church – Täyttymys: Het Finse eenmansproject gaf er dit jaar helaas de brui aan, maar niet zonder een afsluitende noot waar liefhebbers van Kêres, Burzum en Blood Red Fog hun duimen en vingers bij zullen aflikken. Het ijskoude, melancholische gevoel dat de Fin weet neer te planten is fantastisch en wordt gestut door uiterst melodieus gitaarwerk.
- Clouds – Dor: als enige release in dit rijtje die niets met black metal te maken heeft kan deze wel tellen. Het internationale funeral doomgezelschap bracht halfweg de herfst een dubbelalbum uit, waarbij gastbijdragen van onder andere Kathrine Shepard (Sylvaine) en Gogo Melone (Aeonian Sorrow) een meerwaarde geven aan een genre dat over het algemeen door diepe grunts (waarvan er overigens ook genoeg zijn) wordt gedomineerd. Een bijzonder donkere trip, die je als luisteraar 2 uur lang gefixeerd houdt.
- Mystik – Skalder från urskogens dunkla mystik: zoals Jokke al vermeldde: Swartadauþuz is een genie. Ook met Mystik weet de man weer een potje melodieuze, doch rauwe black metal op ons af te voeren en zoals goede gewoonte is het weer een intense rit van een goed uur geworden. Niks vernieuwend, wel verdomd goed.
- Lubbert Das – De plagen: oorspronkelijk had hier Ultha’s nieuwe album gestaan, maar om overlap met Jokke wat te vermijden dan maar de nieuwe Lubbert Das! Nog geen drie dagen oud, en ik blijf er mezelf op betrappen die repeatknop ingeduwd te houden. Een meer dan waardig debuut na twee veelbelovende demo/EP-uitgaves. Naast knipogen richting Turia is het genieten geblazen van een black metal album zonder franjes, waarbij enkel de essentie aanwezig blijft. Riff galore!
- Hegemone – We disappear: Een nobele onbekende die me dit jaar werd aanbevolen, en meteen indruk wist te maken met post-black metal waar hier en daar hints richting Amenra, dan weer richting Alcest en Fluisteraars te vinden zijn. Zo goed dat we ze ondertussen maar naar België laten overkomen om dat kunstje live ook eens over te doen.
- Voidsphere – To await | to expect: een jaar na “To call | to speak” is daar de opvolger, die niks aan de formule van cosmische, ‘leeg’ klinkende black metal verandert maar deze eerder finetuned. De vocalen lijken vanuit de diepte op te rijzen tussen ijl gitaarspel en kolkende drums door. Het Prava Kollektif heeft met Voidsphere een parel van een band op haar roster staan.
Eervolle vermeldingen: Mahr – Antelux, Acathexis – Acathexis, Panphage – Jord, Carpe Noctem – Vitrun, Slidhr – The futile fires of man, Veiled – Black celestial orbs, Taphos – Come ethereal somberness, Carnation – Chapel of abhorrence, Soul Dissolution – Stardust, Knokkelklang – Jeg begraver, Convocation – Scars across, Chaos Invocation – Reaping season, bloodshed beyond, Alrakis – Echoes from eta carinae, Moenen of Xezbeth – Ancient spells of darkness, Solar Temple – Fertile descent
Beste EP’s, splits, demo’s 2018
- Azelisassath – Past times of eternal downfall: Meer nieuw werk van Swartadauþuz maakt mij altijd blij, maar als het dan nog eens zo’n belachelijk intens kwartier is is mijn dag telkens goed. To the point black metal die terugblikt op de golden nineties.
- Musmahhu – Formulas of rotten death: Meer Swartadauþuz, maar hier spreken we over oerduistere, smerige death metal van de bovenste plank. Denk Grave Miasma, maar vuiler.
- Debemur Morti – Servants of chaos II: Ter ere van het vijftienjarig bestaan van het toonaangevende Franse label wordt op deze compilatie nieuw materiaal voorgesteld van onder andere Blut Aus Nord, Behexen, Dødsengel, Slidhr… Ook laat Naas Alcameth (Nightbringer, Akhlys, Bestia Arcana) ons proeven van een nieuw project genaamd Aoratos, en horen we voor het eerst iets van Yerûšelem, een nieuw zijproject van de Blut Aus Nord heren.
- Volahn/Xaxamatza – Gods of pandemonium: vanuit de Black Twilight Circle krijgen we twee nieuwe nummers voorgeschoteld die barstensvol blastbeats en scherpe dissonanten zitten. Tien minuten die me los van mijn stoel hebben geblazen.
- Mortuus/Serpent Noir – Nyctophilia/Dreaming iblis: deze Noors-Griekse samenwerking ademt een occult en orthodox sfeertje uit. De geniale mid-tempo track van Mortuus werk zeer bezwerend. Serpent Noir moet niet onderdoen wat het uitblazen van een ritualistische grafadem betreft.
- Fluisteraars/Turia – De oord: meer dan twee nummers van elk om en bij het kwartier hebben deze Nederlanders niet nodig om te overtuigen. Zoals verwacht krijgen we twee melodieuze, slepende tracks die door hun rauwheid een hypnotiserend sfeertje meekregen. De Nederlandse scene is very much alive en dat mag nog even zo blijven!
- RDS-220 – Hell is truth seen too late (Zowel Chapters I & II alsook Chapters III & IV): Vanop eigen bodem kwam RDS-220 uit het niets: een interessant project waarbij de hyperagressieve nummers telkens opgeluisterd worden met een andere vocalist. Onder andere Hans Verbeke (xLiarx – ik draag de oude H8000 scene nog steeds een warm hart toe) en Dehn Sora (Throane) passeren de revue en tillen de nummers naar een hoger niveau dan de simpele structuren van vlijmscherpe riffs en computerblastbeats zouden doen vermoeden.
That’s all folks!