Endstille’s tweede langspeler “Frühlingserwachen” ligt hier nog wel ergens stof te vergaren en ik zag de Duitsers één keer live aan het werk op een tour met de Zweden van Naglfar en Dark Funeral, maar voor de rest heb ik de carrière van deze band met a-politieke oorlogsthematiek niet echt op de voet gevolgd. Na wat onderzoek blijkt dat de eerste acht full-lengths mekaar met een interval van 1 à 2 jaar op een strak tempo opvolgden, maar na “Kapitulation 2013” werd het heel stil aan het front. In 2015 werd blijkbaar het album “Finis germaniae” aangekondigd, maar deze zag nooit het daglicht. Volgens zanger Zingultus, die in 2009 de microfoon van Iblis overnam, klonk deze plaat niet als een typisch Endstille-album en verdween het geruisloos in een of andere bunker. Maar na tien jaar keert het kwartet, dat op een frontmanwissel na nog steeds uit dezelfde bezetting bestaat als toen de band in 2000 werd opgericht, met nieuw werk onder de kogelriem terug aan de frontlinie. Verrassend genoeg verschijnt “DetoNation” via Ván Records, wat me een ietwat vreemde combo lijkt, maar het feit dat Zingultus net als labeleigenaar Sven nog deel uitmaakte van het Duitse Nagelfar, zal hier hoogstwaarschijnlijk wel voor iets tussen zitten.

Ik heb “DetoNation” nu een vijftal keer beluisterd en ik moet zeggen dat er initieel bitter weinig van deze negen composities bleef hangen, maar dat de nummers luisterbeurt na luisterbeurt wel groeiden. Zo bevatten “Destined to silence” en “Vigilante justice” aan het einde wel pakkende melodielijnen en ook de melodieuze rode draad die doorheen “Victorious” loopt kan me wel bekoren, maar veel meer andere gitaarmotieven of -melodieën die ik écht beklijvend vind kan ik moeilijk aanduiden, en dat is toch wel enigszins contrasterend met het oudere werk waar ik eens door gegrasduind heb. Vooral “Infektion 1813” en “Kapitulation 2013” konden me daarbij sterk bekoren met hun vele composities die wel een blijvende indruk achterlieten.

Er wordt strak gemusiceerd, daar niet van, hoewel het militante drumwerk van Mayhemic Destructor in de heel snelle partijen ook een zekere zenuwachtigheid vertoont. Met de dynamiek zit het wel snor en eigenlijk bevallen de eerder mid-tempo songs als “Tochnit aleph” of “Vigilante justice“, dat later wel het tempo opdrijft, me beter dan het snelle materiaal. Zanger Zingultus klinkt nogal eentonig en grijs en slaagt er zelden in de nummers naar een hoger niveau te screamen, hoewel hij in “Tochnit aleph” wel zijn best doet om middels hedere vocalen wat variatie te brengen. De oorlogsthematiek waar de band voor gekend is tekent wederom present, maar dat vertaalt zich amper in oorlogssamples of historische spokenwordpassages, met uitzondering van “Jericho howls” (één van de betere nummers) dat middels een raketsample afgevuurd wordt en het razende titelnummer dat een korte inluidende spokenword passage kent. Naar aloude traditie wordt elke Endstille-plaat met een self-titled track afgesloten en dat is deze keer “Endstille (Weltkrieg)”, met acht minuten speeltijd meteen ook het langste nummer op “DetoNation“, dat dan weer wel en quasi uitsluitend uit spoken word is opgebouwd en een hypnotiserend effect heeft.

Met “DetoNation” levert Endstille een plaat af die, vergeleken met de twee voorgangers, terug meer op agressie en rauwheid focust en eerder aansluit bij het oudere materiaal, hoewel de punkattitude van het verleden in de kast blijft zitten. Ondanks het feit dat “DetoNation” wel zijn momenten heeft, is deze “comebackplaat” wat ons betreft nogal een mager beestje om na een afwezigheid van een decennium mee terug te slaan. Endstille’s stugge en compromisloze houding dwingt dan weer wel respect af.

JOKKE: 74/100

Endstille – DetoNation (Ván Records 2023)
1. New world lethargy
2. Jericho howls
3. Tochnit aleph
4. Destined to silence
5. Vigilante justice
6. Pro patria mori
7. Victorious
8. DetoNation
9. Endstille (Weltkrieg)