Vier jaar lang hebben we kunnen uitkijken naar “Vertikal”, het zesde album van Cult of Luna. De verwachtingen waren dan ook gespannen van hier tot Umeå en terug. Her en der werd geopperd dat hun voorganger “Eternal kingdom” niet de catharsis en groei leverde zoals verwacht. Zelf was ik ook lang in de waan dat de rauwheid van “Salvation” en “Somewhere along the highway” verloren was gegaan op dat-album-met-de-verzonnen-teksten-over-een-psychiatrische-patïent-genaamd-Holger-Nilsson. Het duurde dan ook even eer “Eternal kingdom” openbloeide en al zijn lagen tentoon spreidde. Laat het nu net die reden wezen waarom mijn appreciatie voor die plaat uiteindelijk zijn voorgangers oversteeg. “Vertikal” sluit nauw aan hierbij en zal zelfs de grootste criticasters op hun bek geven. Persson zelf doet hele verhalen uit de doeken over inspiratie die komt van Duitse kunstenaars die hun heil zochten in abstracte en industrieel getinte werken. Boeiend, maar vooral een storm in een glas water, want de (meeste) teksten van de band stellen niet veel voor en eveneens zou de link niet gelegd worden afgaande op louter de muziek. Doch met deze informatie opgeslopen in onze grijze massa herkennen we wel wat mechanische klanken in de rustige soundscapes die regelmatig opduiken op “Vertikal”. In grote lijnen sluit men naadloos aan bij “Eternal kingdom”, maar doet alles dubbel zo goed. De lagen muziek zijn nog meer gedetailleerd en nodigen iedere luisterbeurt uit om weer wat nieuws te ontdekken. Cult of Luna afdoen als een neurosiskloon is zever in pakjes, want wat het septet uit Zweden ten gehore brengt is uniek en valt moeilijk te vergelijken met anderen. Ja, de stem van Persson klinkt monotoon en heeft veel weg van hardcore gekeel. Ja, soms wisselen harde passages af met rustige stukken, zoals ook Neurosis dat doet. Maar Cult of Luna doet het niet meer zo opvallend als in hun jongere dagen. Subtiel draagt een synthlijntje, zoals in het magische “Disharmonia” het nummer of stelen de ingetogen zanglijnen van Kihlberg de show. Hekkensluiter “Passing through” is dan geen “And with her came the birds”, maar de sfeer zit zeker goed. Die sfeer staat dan ook centraal en de band doet er dan ook een kwartier over om de climax in “Vicarious redemption” te bereiken. Meer dan de obligatoire instrumenten bepaalt percussie variatie en diepgang. In andere besprekingen wordt wel eens gesteld dat “Vertikal” bij momenten repetitief is, maar dat slaat nergens op. Elke noot die gespeeld wordt is onmisbaar en draagt bij tot het groter geheel. Je kan gerust op beide oren slapen, wellicht horizontaal, want “Vertikal” is een dijk van een schijf die ruimschoots aan zijn verwachtingen voldoet en ze op de koop toe ook nog eens overtreft. Wie kan beter dit jaar? Wie oh wie?

fLP: 98/100

Cult of Luna – Vertikal (Indie Recordings 2013)
1. The one
2. I: the weapon
3. Vicarious redemption
4. The sweep
5. Synchronicity
6. Disharmonia
7. Mute departure
8. In awe of
9. Passing through