Daar is mijn favoriete non-blackmetalband weer. Nadat de toekomst van de Zweedse heersers der melancholie in 2018 even aan een zijden draadje hing, werd die draad gelukkig weer snel opgepikt waardoor met “Sky void of stars” de opvolger van “City burials” uit 2020 een feit is. “Sky void of stars” is weeral de twaalfde langspeler voor de Zweden en al wie hoopte dat de band terug meer naar de begindagen zou grijpen is er natuurlijk aan voor de moeite en hoeft niet verder te lezen. Wie Katatonia’s meer toegankelijke en progressieve koers doorheen al die jaren mee is blijven volgen, zit met deze verzameling nieuwe songs weeral gebeiteld voor dik drie kwartier melancholie van de bovenste plank.

“Sky void of stars” laat eigenlijk een mooie dwarsdoorsnede horen van waar Katatonia pakweg sinds meesterwerk “The great cold distance” uit 2006 voor staat, namelijk vrij toegankelijke metalsongs met pakkende refreinen, avontuurlijk drumwerk en subtiele elektronica. De meest progressieve tracks zijn opener “Austerity“, met zijn uitdagende drumritme waar al heel wat inkt over gevloeid is, en afsluiter “No beacon to illuminate our fall“. Met zijn zes minuten speeltijd is het het langste nummer op “Sky void of stars” en bovendien datgene met de minst conventionele structuur. Naast het drumspel van Daniel Moilanen mag ook het gitaarwerk hier gerust de noemer progressief aannemen, maar over het algemeen is “Sky void of stars” minder technisch en complex dan bijvoorbeeld “The fall of hearts“.

Meer ingetogen en poppy songs zoals “Opaline” of “Drab moon” hadden perfect op voorganger “City burials” kunnen staan, maar als tegenreactie op de meer cinematografische aanpak van die plaat, staan de gitaren op deze twaalfde full-length terug wat meer in the picture. Mooi voorbeeld is bijvoorbeeld het dynamische “Author“, aan wiens tekst de albumtitel ontleend is, maar aan stevige passages die door dubbele basdrums gedragen worden ontbreekt het dan wel weer een beetje. De gitaarsolo’s van de hand van gitarist Roger Öjersson die sinds “The fall of hearts” deel zijn gaan uitmaken van Katatonia’s sound zijn wel gebleven en duiken ondermeer in “Austerity“, “Impermanence” en “Author” op. De invloed die Paradise Lost drie decennia geleden had op bandleiders Jonas Renkse en Anders Nyström wordt namens het pakkende “Birds” nog eens onderlijnd. Het donkere “Colossal shade” grijpt qua atmosfeer en ritmiek terug naar “The Great cold distance” en is daardoor een persoonlijke favoriet.

Jonas Renkse blijft maar groeien als zanger en zijn verleden als drummer blijft goed doorschemeren in de manier waarop hij zijn zanglijnen brengt. Na Anni Bernhard (Full of Keys), Silje Wergeland (The Gathering) en Krister Linder (Enter The Hunt) is er opnieuw plaats voor een duet. Voor de ballade “Impermanence” werd immers Soen-zanger Joel Ekelöf opgetrommeld. Het is echter één van de mindere songs op deze plaat, de tweede helft vind ik over het algemeen trouwens minder sterk dan de eerste. Zo moddert het rustige en vrij elektronische “Sclera” maar wat aan zonder echt te blijven plakken, daar is het refrein te zwak voor. Met “Atrium” is het gelukkig wel opnieuw raak, ook al is het een heel toegankelijke en weinig uitdagende song. Maar als de mayonaise pakt, dan pakt ‘em en less is sometimes more. In het verleden zaten er échte pareltjes tussen de bonustracks en B-kantjes van singles, maar dat is niet van toepassing op bonus track “Absconder” dat symfonische toetsen heeft. Niet slecht, maar ook geen uitschieter.

“Sky void of stars” is ondanks enkele minpuntjes wederom een erg degelijke plaat geworden; de eerste trouwens met Napalm Records als broodheer na meer dan twintig jaar met Peaceville te hebben samengewerkt. Sommige songs klikken als vanouds meteen, terwijl andere meerdere luisterbeurten vragen. Leuk trouwens om op zoek te gaan naar de link tussen de creatieve songtitels en de teksten. Ik heb nog enkele weken tijd om de lyrics van buiten te leren tegen Katatonia’s passage op 18 februari in Trix met het IJslandse Solstafir. Dat wordt hopelijk een leuk verjaardagsfeestje.

JOKKE: 86/100

Katatonia – Sky void of stars (Napalm Records 2023)
1. Austerity
2. Colossal shade
3. Opaline
4. Birds
5. Drab moon
6. Author
7. Impermanence
8. Sclera
9. Atrium
10. No beacon to illuminate our fall
11. Absconder (Bonus track)