Dé verrassing van 2023 was ongetwijfeld “Polar veil“, de zesde langspeler van het Finse Hexvessel aangevoerd door de enigmatische Mathew Kvohst McNerney (o.a. The Deathtrip, Grave Pleasures, ex-Code, ex-Dødheimsgard). Op deze plaat werd het verleden van folk en psychedelische rock deels weggevaagd door een onaangekondigde blackmetalsneeuwstorm waarin de psychedelische elementen echter bewaard bleven. Het leverde een knappe en beklijvende plaat op die het terecht tot in onze jaarlijst haalde, maar waarvan de live-uitvoering op de 2024 editie van Samhain niet volledig overtuigde. De hamvraag die zich natuurlijk stelde is of Hexvessel op toekomstig werk het nieuw ingeslagen pad verder zou bewandelen of eerder zou terugkeren naar het vroegere werk?

Het idee voor “Nocturne” ontstond toen McNerney gevraagd werd een commissioned piece te schrijven in opdracht van het Roadburn Festival 2024. En zo geschiedde in de vorm van “Music for gloaming: A nocturne“. Deze kakelverse langspeler is echter geen liveregistratie van dit eenmalig gebeuren, maar een nadien opgenomen studioversie, beetje een gelijkaardig geval als bijvoorbeeld het IJslandse blackmetalspektakelstuk “Sól án varma” of “Syntheosis“, het commissioned piece dat enkele jaren geleden door leden van Oranssi Pazuzu en Dark Buddha Rising werd gebracht. “Nocturne” werd gecreëerd om de essentie van de nacht te vangen, een sombere sluier waar de natuur een pad tussen werelden is. De plaat draait bovendien om spirituele groei en transcendentie door duisternis en verlichting, een spanningsveld dat prachtig tot uiting komt door het spelen met extremen.

Het resultaat is een eclectisch werk waarop de steeds evoluerende en veranderende Finse band haar wortels in folkmuziek en psychedelische rock nieuw leven heeft ingeblazen door beklijvende akoestische intermezzi, kosmische synthesizers en spectrale pianostukjes kunstig te verweven in de bevroren draden van hun blackmetalweefgetouw. “Nocturne” klinkt enisgzins vertrouwd als je “Polar veil” hebt gehoord, maar het is geen veilig doorslagje geworden, want het album evolueert op zichzelf toch weer verder op een manier waarbij echo’s van traditie zich vermengen met een frisse heruitvinding van hun karakteristieke geluid.

Op “Nocturne” zijn meerdere gastbijdragen te horen. De ijzingwekkende vocalen van Saara Nevalainen bezorgen ons meerdere malen kippenvel en doen de rillingen over ons ganse lijf lopen wanneer ze als een aanlokkelijke duivelse, nachtelijke verleidster klinkt. Op het logge en groovende “Unworld” horen we de avantgarde blackmetalgrootheid Yusaf Vicotnik Parvez (Dødheimsgard, Ved Buens Ende) de vocalen voor zijn rekening nemen, en dat terwijl McNerney reeds de pannen van het dak zingt. De huiveringwekkende backing screams op de met strijkers opgesmukte afsluiter “Phoebus“ontsproten dan weer aan de stembanden van Juho Vanhanen van Oranssi Pazuzu.

De eerste single “A dark gracefull wilderness” liet meteen horen dat er heel wat invloeden uit verschillende genres werden aangeboord. Epische black metal gaar hier immers hand in hand met minimale synths waardoor artiesten als Thorns, Tangerine Dream, Darkthrone, Philip Glass en Dead Can Dance tezamen op het podium lijken te staan. De rauwe geest van Quorthon waart door de nummers die het meest snoepen van black metal, daar waar elders de kaart van akoestische introspectie of verfijnd minimalisme getrokken wordt. De inspiratie voor “Nights tender reckoning“, dat de nachtelijke alchemie van de hersenen verkent, werd dan weer gevonden in de My Dying Bride demo “Towards The Sinister” en het vroege werk van Tiamat. Om het optreden van Saara Nevalainen, die de liveversie van het nummer op Roadburn zong, niet te verpesten, werd een tweede unieke versie van het nummer aan de deluxe-editie van het album toegevoegd.

Quasi een uur lang worden we heen en weer geslingerd tussen extremen, soms zelfs binnen één en hetzelfde nummer, een gegeven dat “Sapphire zephyrs” mooi illustreert. We starten al walsend na een ingetogen pianointroductie waarna de toorn van black metal genadeloos overneemt. McNerney’s unieke heldere vocalen gaan een onheilspellende samenzang aan met de opera-achtige stem van Saara Nevalainen, waarna een lang akoestisch stuk uitmondt in slepend zwartmetaal en een woeste vocale uitbarsting. Op het bijna negen minuten durende “Inward landscapes” lijkt het dan weer also McNerney de personificatie van de nacht is die in directe lijn tot ons spreekt. De treurige violen in de doomy finale knipogen hier nogmaals naar een My Dying Bride. In “Spirit masked wolf” klinkt de zanger dan weer op overtuigende wijze als een huilende of krijsende wolf die met de doden wil spreken. Alle spotlights zijn op “Nocturne” op de frontman gericht, terwijl zijn medebandleden Kimmo Helén (piano, keys, strijkers, gitaar), Jukka Rämänen (drums en percussie) en Ville Hakonen (basgitaar) hem bij de hand door de nacht leiden.

Net als op de voorganger is het erg treffende artwork (dat trouwens een duidelijke brug slaat met “Polar veil“) van de hand van Benjamin König en diens Sperber Illustrationen. Beter bekend als Aran stond de man afgelopen weekend trouwens op het podium met A Hoagascht om een hommage te brengen aan Lunar Aurora’s almachtige zwanenzang “Hoagascht“. Spijtig dat we dat hebben moeten missen, maar we dwalen af. Hexvessel zet haar vrije spirituele reis als sjamanistische gedaanteveranderaars voort met “Nocturne“, een plaat die resoneert met solitaire reflectie en thema’s van persoonlijke spirituele transcendentie. Aanrader!

JOKKE: 90/100

Hexvessel – Nocturne (Prophecy Productions 2025)
1. Opening
2. Sapphire zephyrs
3. Inward landscapes
4. A dark & graceful wilderness
5. Spirit masked wolf
6. Nights tender reckoning
7. Mother destroyer
8. Concealed descent
9. Unworld
10. Phoebus