Jaarlijst 2021

Jaarlijst Jokke

Wat een bewogen jaar weeral met als hoogtepunt tussen alle COVID-gerelateerde ellende de release van ons “Addergebroed – 2011-2021 and beyond” boek dat een overzicht aan interviews bevatte van de afgelopen tien jaar (wat vliegt de tijd!). Bij deze nogmaals een welgemeende “dank u!” aan iedereen die een exemplaar heeft aangekocht en aan alle partijen die hebben meegewerkt aan de totstandkoming van dit naslagwerk waardoor een jeugddroom werd afgevinkt: Babylon Doom Cult Records, Luchtrat, mijn mede Addergebroeders, de vele proof readers, New Era Productions en Addergebroed-oprichter Filip Dupont.

Hoewel het live circuit nog steeds in het slop zit, is de stroom releases die elke maand verschijnt nog amper bij te houden, zelfs voor een site als deze die zich slechts over een beperkt deel van extreme metal buigt. In de maanden december en januari moesten we zelfs nog een tandje bij steken om alle nieuwe releases nog verwerkt te krijgen, zeker daar er meerdere de weg naar onze jaarlijsten hebben weten vinden. Vandaar dus iets later dan normaal een overzicht van onze muzikale hoogtepunten.

Beste song van 2021

Het beste nummer van een volledig jaar kiezen is natuurlijk haast onbegonnen werk, maar we wagen er ons toch elk jaar opnieuw aan. Deze keer een ietwat vreemde eend in de bijt want ik koos voor “Satanic mantras“, een promotionele digitale single van Draug en dat van de plaat “Demonologi” die normaliter reeds verschenen moest zijn, maar door de gekende problematische wachttijden voor vinylpersingen waarschijnlijk pas in 2022 zal opduiken. De warmbloedige Grieks aanvoelende melodie die zo wat het hele nummer door zijn sensuele gloed over ons laat schijnen, maakt mij elke keer weer zo mak als een lammetje dat rijp voor de slachtbank is.

Beste langspelers van 2021

1. Whoredom Rife – “Winds of wrath“: “We zijn niet retro, gewoon wat aan de late kant“, dixit V. Einride, muzikaal mastermind achter Whoredom Rife. Samen met partner in crime K.R. zorgt deze getalenteerde multi-instrumentalist ervoor dat Whoredom Rife anno 2021 voor mij persoonlijk dé band is die black metal het beste belichaamt: een sterke combinatie van agressie en pakkende melodieën, voorzien van uitstekende vocalen en een puike, moderne, maar niet te afgelikte sound die voldoende ruimte laat voor die ijskoude Scandinavische atmosfeer. Voeg daar nog werkelijk uitmuntend artwork bij en Whoredom Rife is een graag geziene gast in mijn jaaroverzicht met voor de derde keer een nummer één positie. Een nieuwe langspeler blijkt ondertussen weeral ingespeeld te zijn, maar zou pas in 2023 verschijnen.
2. Beyond Man – “Beyond man“: Wraath blijft voor mij dé beste frontman in het blackmetalwereldje. Met het self-titled debuut van Beyond Man – zijn band die na het ter zielen gaan van One Tail One Head vanonder de mottenballen gehaald werd – levert hij een debuut van jewelste af dat alle gebedshuizen platbrandt. Eén van de hoogtepunten van 2021 was het interview dat ik met de flamboyante frontman heb kunnen doen. Hopelijk snel eens live aan het werk te zien!
3. Alkerdeel – “Slonk“: Het uit de Oost-Vlaamse klei opgetrokken Alkerdeel liet iedereen een serieus poepie ruiken met diens vierde langspeler “Slonk“. Ook al wisten de heren hun live-sound op deze plaat akelig dicht te benaderen, toch komt de band uit het Meetjesland het meest tot zijn recht op het podium. Zelf spijtig genoeg geen enkele van hun – naar t schijnt – memorabele shows kunnen meepikken in 2021, maar dat hoop ik in 2022 te kunnen inhalen. Het driedelige interview met viswijf Pede was trouwens zowat het leukste dat we tot hiertoe hebben gedaan. Black metal én humor gaan dan toch samen, niet?
4. Wolvennest – “Temple“: Ook het Brusselse Wolvennest is een graag geziene gast in mijn jaarlijst. Criticasters hoor ik wel eens beweren dat de dame en heren keer op keer hetzelfde trucje herhalen; ik vind dat ze met het integreren van gothic elementen die aan bands als Type O Negative, latere Moonspell en Tiamat of Sisters Of Mercy doen denken toch weer net een andere insteek aan hun hallucinogene blackmetal- en ambient weten te geven.
5. Ropes Of Night – “Impossible space“: Tot voor enkele dagen werd deze positie ingenomen door Bekëth Nexëhmü’s “De fornas likgaldrar” maar daar Cas me wist te vertellen dat hier eigenlijk amper nieuw werk opstond, besloot ik Swartadauþuz er maar uit te bonjouren, hoewel de Zweed hier later nog wel eens opduikt. Dan maar plaats ruimen voor het uit Keulen afkomstige Ropes Of Night, een band die in 2019 door Ralph Schmidt, het creatieve mastermind achter Ultha en Planks, werd opgericht. Daar waar deze bands zich aan de meer heavy kant van het spectrum bevinden, zoekt Ropes Of Night de door de jaren ’80 geïnspireerde postpunk, darkwave en shoegaze op. Samen met enkele gelijkgestemde zielen waaronder Ultha-drummer Manuel Schnaub, werd in 2020 dit debuut opgenomen dat dit jaar via Golden Antenna verscheen. Uit te checken als je houd van bands als The Mission, The Chameleons, Joy Division, Whispering Sons, New Model Army, Soft Kill en Temple Of Angels.
6. Circle Of Ouroborus – “Kiromantia“: Ik ben een beetje een laatbloeier als het op het werk van deze unieke Finnen aankomt, maar sinds het sublieme “Viimeinen juoksu” uit 2020, volg ik de band op de voet. Ook het nagelnieuwe “Kiromantia” doet het met zijn aanstekelijke mix van blackgaze, grunge, postrock- en postpunk weer prima ten huize jokkemans. Hoog tijd om de 17 voorgaande langspelers eens uit te checken.
7. Fluisteraars – “Gegrepen door de geest der zielsontluiking“: Mink Koops en Bob Mollema schrijven niet graag twee keer dezelfde plaat wat op het intrigerend getitelde “Gegrepen door de geest der zielsontluiking” resulteerde in een less is more-aanpak met voldoende ruimte voor impulsiviteit.
8. Spectral Wound – “A diabolical thirst“: Nog steeds liggen we na elke luisterbeurt – net als het individu op de albumcover – uitgeteld en murw gebeukt op onze schrijftafel na het aanhoren van deze alles vermorzelende riff blizzard. Een band voor fans van oude Gorgoroth die de meest recente platen van Infernus en co haast als muziek gemaakt door heilige koorknaapjes laat klinken.
9. Helleruin – “War upon man”: Carchost heeft besloten zijn geesteskind Helleruin in 2022 naar het podium te nemen, eerst als opener voor Djevel en wat later als voorprogramma op de tournee van Taake en Kampfar. Dat deze drie bands maar oppassen dat ze niet door de Nederlanders naar huis gespeeld worden, want de Noren hebben al langer dan vandaag geen alleenheersend patent op traditionele Scandinavische black meer. Check zeker ook de nieuwe split met De Gevreesde Ziekte die onlangs verschenen is.
10. Misotheist – “For the flory of your redeemer“: Dé revelatie van de afgelopen editie van Unholy Congregation en ook deze tweede langspeler hakte er in met zijn bezwerende Scandinavisch black.

Eervolle vermeldingen: Amenra – “De doorn“, Warmoon Lord – “Battlespells“, Chamber Of Unlight – “Realm of the night“, Syning – “Syning“, Iskandr – “Vergezicht“, Trhä – “Endlhëtonëg“, Malignament – “Hypocrisis absolution“, Ossaert – “Pelgrimsoord“, Aethyrick – “Apotheosis“ en Shores of Ladon – “Witterung“

Beste EP’s, splits en demo’s van 2021

1. Gnipahålan/Evilfeast – “Storm av rå nordisk dödskonst del. II/Black witchcraft over Carpathia“: Dan toch nog een portie Swartadauþuz in deze lijst, maar dan met Gnipahålan. Ik dacht dat het samen met het hierboven vermelde album van Bekëth Nexëhmü een vrij rustig jaar was voor de Zweed, maar blijkbaar heb ik zijn nieuwe releases van Muvitium, Lykta en Iniquitatem over het hoofd gezien. Op kant B treffen we het Poolse eenmansproject Evilfeast aan met zo wat het beste dat ik al van die band heb mogen horen. Een release die de absurd warme temperaturen van de afgelopen decembermaand toch als min 30°C deed aanvoelen.
2. Enevelde – “Gravgang“: De Noor B. Kråbøl treffen we wel tweemaal in mijn lijst aan. Hierboven viel hij al in de prijzen met Misotheist, maar ook met zijn soloproject Enevelde wist hij ons omver te blazen. In afwachting van een nieuwe Thorns-plaat – dit lijkt haast de “Chinese democracy” van de black metal te worden – kunnen we ons zwartgeblakerde hart aan Enevelde ophalen. Ook hier is een tweede langspeler reeds vereeuwigd voor het nageslacht maar het zal van de vinylperserijen afhangen wanneer we deze op onze draaitafel zullen aantreffen.
3. Night’s Majesty – “Ceremonial whispers“: Toen ik op Unholy Congregation eindelijk nog eens wat kon socializen met enkele bevriende concertgangers werd deze EP van het Bosnische Night’s Majesty warm aanbevolen. Guess what, mijn makkers hadden 100% gelijk want “Ceremonial whispers” is een zwartgeblakerd festijn om “U” tegen te zeggen.
4. Kastijder – “Kastijder“: Net als Tirgûl eert ook Kastijder het machtige Noorse (oude) Gehenna, een band die wat mij betreft vaak wat over het hoofd gezien wordt. Daar de Noren maar sporadisch van zich laten horen (en de laatste paar platen een andere sound hebben dan die uit hun begindagen), kunnen er wat mij betreft niet genoeg eerbetonen opduiken, tenminste als het oerdegelijk gebracht wordt zoals door deze Nederlanders.
5. Vaal – “Het vagevuur“: Hoewel Vaal wars van alle trends koppig traditionele black metal blijft spelen, wordt met elke release wel progressie gemaakt met deze EP als voorlopig hoogtepunt. De klassieke Mayhem-invloeden mogen dan misschien wel iets te duidelijk aanwezig zijn, deze EP gaat er telkenmale opnieuw als zoete koek in.
6. Apovrasma – “Gaeas revenge“: ’t Is niet omdat je niet over een cassettedeck beschikt, dat je deze eerste full-length van onze landgenoot Scum en zijn Apovrasma geen aandacht moet geven, tenminste als je je kan vinden in een beklijvende mix van Nocternity, Lonndom, Grave Miasma, Turia, Enslaved en Rotting Christ.
7. Kêres – “Flaming ash“: Ook de Fin Atvar passeert voor de tweede keer. Hierboven met Circle Of Ouroborus maar ook zijn soloproject Kêres kan ons uitermate bekoren. Ook hier zou een week verlof welgekomen zijn om de uitgebreide back catalogue eens deftig onder de loep te nemen.
8. Udegste – “Drauga“: Derde notering voor New Era Productions die op de valreep van 2021 nog met enkele nieuwe releases kwamen waaronder deze promotape van Udegste waarachter twee individuen schuilgaan die na heel wat jaren activiteit in de Nederlandse blackmetalscene het klappen van de zweep ondertussen wel kennen. Net als bij hun andere band Gärgäntuah een eerbetoon aan de traditionele black metal van de jaren ’90 met subtiele heidense ondertoon maar iets dromeriger van aard dan Gärgäntuah.
9. Carathis – “Hymns to the tower“: Erech Leleth heeft er een bijzonder productief jaar opzitten met releases van o.a. Golden Blood, Ancient Mastery, Grandeur en dit Carathis. We lieten hem daardoor ook graag eens aan het woord op dit portaal. Zijn beste werk leverde hij wat mij betreft met Carathis’ eerste release. Spijtig genoeg maakte het Zweeds aandoende beukwerk dat we hier voorgeschoteld kregen op de tweede EP “The amethyst fortress” plaats voor een sound waarin keyboards té prominent aanwezig zijn.
10. Naxen – “The perilous path of pain“: Als een volgende langspeler van hetzelfde kaliber is als de twee songs op deze EP (waarvan de tweede een volledig naar eigen hand gezette cover van Negative Aproach is), zal ik de band nooit meer het kleine broertje van Ultha noemen. Beloofd!

Eervolle vermeldingen: Krvna – “Long forgotten relic“, Cult Of Luna – “The raging river“, Bat Magic – “Feast of blood“, Ŭkcheănsălâwit – “Alaskan escape“, Aptrgangr – “The horns of Sabbath Bray“, Lamp Of Murmuur – “Punishment & devotion“, Goifer – “Grabschlöfer“, Erzfeynd/Rraaumm – “Split”, Furze – “Black psych tormentor“ en Primordial Serent – “Hail the serpent“

Jaarlijst Cas

2021 moet zowat het vreemdste en meest turbulente ritje rond de zon van mijn dodengang op aard geweest zijn. Enfin, tot nu toe. Op muzikaal vlak was het dat evenzeer, met livemuziek die kwam en – helaas – weer ging. Gelukkig was ik in staat om een kleine vijftig bands te zien, en het zou een misdaad zijn om Alkerdeels passage op Alcatraz onvermeld te laten. Wat een brok energie! Exact wat ik nodig had na anderhalf jaar droog te staan! Ondertussen hoop ik met mijn organisatie een nieuwe datum geprikt krijgen voor onze Inferno show, want eind januari wordt ’t helaas niet. Een wijs man zei echter ooit: “Hoop doet leven!”, dus in het Gentse doen we er alles aan terug concerten op poten te zetten. Tot dan?

Verder had ik ook nooit verwacht ooit een boek op de markt te brengen, yet here we are. Een stuk waar heel wat uurtjes werk in gekropen zijn (laat me je vertellen dat een kleine 200 pagina’s vertalen niet op een dag gebeurt), maar de vlotte samenwerking met en belachelijk flauwe humor van de heren Jokke en Luchtrat zorgden ervoor dat het een waar plezier was deze publicatie mee vorm te mogen geven, alsook het feit dat Jules en Mischa hun bijdrage leverden. Ook een dikke merci aan de mensen die hielpen proofreaden, en het selecte groepje dat mijn constante gezaag/geestdrift (schrap wat niet past) een halfjaar lang moest aanhoren. Dat onze creatie zo goed als zou uitverkopen en in de verste uithoeken van de wereld zou belanden, hadden we nooit kunnen vermoeden en overtrof al mijn verwachtingen. Ik buig nederig bij het zien van zoveel interesse en enthousiasme. Last but definitely not least ben ik eeuwige dank verschuldigd aan Jo en Lesley van Babylon Doom Cult Records, zonder hen was dit avontuur nooit tot stand gekomen.

Op de site stond ’t ook niet stil: de driehonderd reviews en interviews die we dit jaar publiceerden werden door bijna dertigduizend mensen gelezen – hoe kan dat zelfs voor zo’n nicheblog? De lockdown van 2020 wierp afgelopen jaar duidelijk ook zijn vruchten af. Een ijselijke lawine aan releases kwam op ons afgerold, en met wat wij besproken hebben leggen we met moeite het tipje van de ijsberg bloot. Zodoende zijn we terug aanbeland bij de meest gruwelijke taak die elk jaar met zich meebrengt: het kiezen van ocharme twintig releases uit een hoop van honderden. Jaar na jaar is het selecteren en rangeren een moeilijker bezigheid dan het jaar ervoor, want goeie muziek verdient in principe onverdeelde aandacht zonder per se in een rangorde ondergebracht te worden. Hoe dan ook: here we go.

Beste song van 2021

Hoewel niet het ganse “A diabolic thirst” mij in de ban wist te houden, deed “Frigid and spellbound” dat met verve. De ganse track zit barstenvol energie en de riffs blijken ware oorwurmen te zijn. Het hoeft niet altijd ingewikkeld te zijn: met haar rechttoe rechtaan aanpak en messcherpe productie levert Spectral Wound hier een knaller van jewelste.

Beste langspelers van 2021

1. Whoredom Rife – “Winds of wrath“: Het is niet voor het eerst dat Jokke en ik overeenkomen wat de nummer één betreft; in 2019 kreeg “Hallucinogen” ook reeds de eer. Nu is er steeds wel een fundamentele overlap tussen onze smaken, hoewel we naar mijn gevoel wel verscheidene punten hebben waarop onze mening verschilt. Het is teken dat de nieuwe worp van Whoredom Rife – die het bij hem trouwens voor de tweede maal tot de verheven gouden plaats trappen – wel degelijk de moeite is. Riffs, riffs, en nog eens riffs, in een sterke productie. Een plaat die er geen doekjes om windt, maar wel barst van de oorwurmen. Hoewel ik initieel sceptisch stond tegenover het Satyricongehalte van de eerste EP, weet Whoredom Rife mij met “Winds of wrath” definitief te overtuigen.
2. Ossaert – “Pelgrimsoord”: Wat bezieler P. dit jaar met Ossaert uitbracht, moet zowat mijn meest geluisterde album van het jaar zijn. De melodieuze flow met cleane zang, voorzien van een sacraal sfeertje maar gestut door met momenten meeslepend, anderzijds venijnig gitaarwerk bleken de perfecte soundtrack te zijn voor de treinritten van en naar mijn werk. Tegenover debuut “Bedehuis” klinkt “Pelgrimsoord” meer doordacht en ietwat properder, en dat is enkel maar als compliment bedoeld: het gebeurt niet vaak dat een basgitaar zo heerlijk door de mix ronkt. Vloeiende en voortstuwende songwriting zorgen voor een stevige ruggengraat en de net geen drie kwartier die de eenzaat ons voorschotelt, vliegen telkens in een mum van tijd voorbij. Extra puntje voor het feit dat ‘ie zijn verleden in hard- en metalcore niet wegsteekt, maar die elementen moeiteloos in zijn black metal verwerkt zonder het genre te beledigen.
3. Trhä – “Endlhëtonëg”: Een keuze waar ik zelf van schrik. Allez, eigenlijk niet, want “Endlhëtonëg” is een fenomenaal album.  Dit zou echter in principe of op papier mijn ding niet mogen zijn, en al zeker niet zo hoog in mijn jaarlijst mogen eindigen. Echter creëert het schimmige Trhä een begeesterende sfeer met hun mix van ambient, dungeon synth en rauwe black metal, en dat op een vrij unieke manier. Moest ik zomaar door de plaat geskipt hebben had ik het waarschijnlijk vet kut gevonden, maar ik heb gelukkig aandachtig geluisterd. Eigenlijk is de volledige Trhä discografie meer dan de moeite waard en is het naar mijn mening één van de weinige projecten die zichzelf nog eens echt een eigen (en veelzijdige) sound weet aan te meten, maar deze verdient een speciale vermelding. Of ik een kleine €40 zal neerleggen voor de DLP van deze parel, enkel en alleen omwille van die vijf absoluut superlatief geniale minuten rond de helft van het afsluitend nummer? Ja. Volmondig ja.
4. Arkhtinn – “二度目の災害”: Van het ПРАВА Коллектив verscheen Pharmakeia reeds een- en Voidsphere tweemaal in mijn jaarlijsten. Of ik een fanboy  van het collectief ben, of dat ze met hun jaarlijkse Pràva Campaign gewoon fenomenale muziek uitbrengen zou ik in het midden laten, maar ik neig toch vooral naar dat laatste. Gezien ik vermoed dat de nieuwe Voidsphere in Jules’ lijst belandt, neem ik Arkhtinn er nog eens bij: eindelijk boetseerde het project een eigen smoelwerk, en hun door computerdrums en -synths gedreven black metal klinkt stuwend, maar dan richting het inferno. ‘Dreigend’ is een woord dat de vocale barrage en onstopbare blastbeats kan omschrijven, maar ‘onheilspellend’ en ‘onvermijdelijk’ dekken de lading nog net iets beter. Zoek de betekenis van de morsecode die beide nummers inleidt maar op, you’ll get the picture.
5. Koldovstvo – “Ni tsarya, ni boga”: Koldovstvo (oftewel Колдовство) kwam begin dit jaar af met een geluid dat bijzonder verfrissend klonk. Waar we vandaag vaak volle, dichtgemetselde producties te horen krijgen staat “Ni tsarya, ni boga” daarmee in schril contrast: de warme maar in het ijl vervliegende gitaarklank schept een etherische sfeer waarin de overslaande krijsen maar ook weemoedige zang het bevreemdende palet enkel uitdiepen. Geen release die iedereen zal beklijven, maar in mijn boekje een bijzonder geslaagd experiment!
6. Malignant Altar – “Realms of exquisite morbidity”: Of het aan kameraad Jules of mijn nieuwe huisgenoot ligt weet ik niet, maar dat er dit jaar terug meer death metal in mijn playlist is opgedoken is ontegensprekelijk een feit. Nu ben ik nooit fan geweest van al te technische, moderne of slamtoestanden, maar Malignant Altar doet gelukkig het omgekeerde en debuteert (!) met een spervuur aan doorrotte en hondsbrutale riffs, voorzien van een loodzware sound die gelukkig zompig genoeg is om ons keer op keer de stinkende prut in te blazen. Ondanks de ‘old school’ sound is dit soort grafkelderherrie terug van eigenlijk nooit weggeweest, en ik kan dat enkel toejuichen.
7. Misotheist – “For the flory of your redeemer“: Ik vermoed dat we “For the glory of your redeemer” alledrie zullen vermelden, dus ik hou het kort: de verpletterende kolos die het afsluitende “Acts of flesh” is, is genoeg voor een plekje  in de jaarlijst. Op en top Nidrosiaans spul, zoals gewoonlijk van de Terratur Possessions stal. Het duistere Misotheist gooide reeds hoge ogen met hun zelfgetiteld debuut, maar doen daar nog een schepje bovenop. Dat de Noren op Unholy Congregation dan nog eens één van de meest overtuigende livesets van het jaar speelden draagt enkel bij aan mijn admiratie voor deze plaat.
8. Mare Cognitum – “Solar paroxysm”: Ondanks het feit dat de plaat halfweg met “Terra requiem” kortstondig een beetje inkakt trakteert solist Jacob Buczarski ons op net geen uur virtuoos gitaarspel. De man doet (op drums na) alles zelf, maar vooral zijn gitaartechniek is van torenhoog niveau en dat valt eraan te horen: melodieën worden langdurig maar soms onvoorspelbaar opgebouwd, waarbij de Amerikaan nooit ofte nimmer de flow van zijn nummers uit het oog verliest. Want ja: ondanks de technische hoogstandjes is “Solar paroxysm” vooral een voorbeeld van continuïteit, waarbij zowel riffs nadeloos in elkaar overvloeien alsook Buczarski’s songwriting zich steeds verder ontwikkelt. Gezien ik op moment van schrijven in quarantaine zit is het een slecht plan om duimen en vingers af te likken, maar de manier waarop “Ataraxia tunnels” te plaat naar het einde toe stuwt maakt het mij verdomd moeilijk.
9. Suffering Hour – “The cyclic reckoning”: Een vroeg hoogtepunt in het jaar! Met hun dissonante mix van black en death metal, tot in de details uitgewerkt en met oog voor sterke composities in plaats van enkel een overdaad aan technisch ingesteld gitaarwerk, brengen de Amerikanen een bijzonder uitdagend album dat met elke luisterbeurt nog meer details onthult.
10. Ethereal Shroud – “Trisagion”: aan de zwanenzang van het Britse eenmansproject ging een schrijf- en opnameproces van zes jaar vooraf, en dat is eraan te horen. De black doom metal (die vooral naar meeslepende, atmosferische black neigt) bestaat uit lagen bovenop lagen, waardoor de plaat ook na herhaaldelijk luisteren interessant blijft. De vier nummers die de 76 minuten vullen zijn enorm gevarieerd en lopen moeiteloos in elkaar over: “Trisagion” is zo’n plaat die je in één keer moet uitzitten, waarna je even wezenloos in het niets blijft staren.

Eervolle vermeldingen: Fyrnask – “VII: kenoma”, Iskandr – “Vergezicht”, Ad Nauseam – “Imperative imperceptible impulse”, Ferriterium – “Calvaire”, de vier Sadness albums, Trhä – “lhum jolhduc”, Seth – “La morsure du Christ” , Dream Unending – “Tide turns eternal”, Beyond Man – “Beyond man“, Alkerdeel – “Slonk“, Spectral Wound – “A diabolical thirst“, Fluisteraars – “Gegrepen door de geest der zielsontluiking“, Këkht Aräkh – “Pale swordsman”, Voidsphere – “To overtake | To overcome”, Sulpur – “Embracing hatred and beckoning darkness”

Beste EP’s, splits en demo’s van 2021

1. Bat Magic – “Feast of blood”: Meestal twijfel ik over het toekennen van mijn nummer één. Het betekent dat je één project recht in de spotlights zet, want als mensen één titel onthouden is het wel deze. 2021 is het eerste jaar waarin ik geen seconde getwijfeld heb welke release hier op nummer één zou komen te staan, want het anonieme Bat Magic zet de puntjes even op de i. Ondanks de atypische intro komt het vleermuiscollectief zowel catchy als venijnig hard uit de hoek, en leverde het raw blackmetalcollectief me met hun simpel maar krachtig riffwerk en in reverb verdronken vocalen me de demo van het jaar, of misschien zelfs de komende vijf jaar, af. Vuile, opgejaagde en rauwe black metal met een verroest punkkantje, een mens zou voor minder overstag gaan. Ondergetekende heeft reeds een oor kunnen werpen op komend materiaal, en dat bevestigt enkel maar dat Bat Magic een project is om angstvallig in het oog te houden!
2. Gnipahålan/Evilfeast – “Storm av rå nordisk dödskonst del. II/Black witchcraft over Carpathia“: Ook bij mij komt Swartadauþuz het lijstje binnengehuppeld, en ook bij mij lijkt dat een jaarlijkse gewoonte te worden. Met Gnipahålan schrijft hij één van zijn beste nummers tot nu toe: van de vluchtige en ijselijke gitaar tot de opgejaagde drums en verdorven krijsen: het is een formule die we van de Zweed gewend zijn, maar ze werkt en wordt telkens verder verfijnd. Ook het Poolse Evilfeast levert op deze split zijn beste materiaal tot op heden, ook al gaat het nummer soms wat alle richtingen uit.
3. 13th Moon – “Putridarium”: Dat er weinig black metal in Spanje te vinden is is reeds langer bekend, maar de Iberiërs hebben wél enkele klassebakken als het op het doodse broertje ervan aankomt. 13th Moon timmert al eventjes aan de weg en aan de originele insteek verandert niets: Ongecompliceerd en dampend, rottend doodsmetaal met kettingzaaggitaren en een ontzagwekkend onwelriekend keelgeluid, dit kwartier laat geen spaander van de luisteraar heel.
4. Dïatrïbe – “Odite sermonis”: het Berlijnse Vendetta Records leverde met Friisk, Yith en Naxen vorig jaar meerdere oerdegelijke releases, en de debuut-EP van het Franse Dïatrïbe mag gerust aan dat lijstje toegevoegd worden. De omschrijving labelt het kleinood als ‘atmospheric’ black metal, maar dat dekt de lading niet: de productie is er te korrelig en lofi voor en de vocalen te kwaadaardig. Niettemin weten de Fransozen ons een vijfentwintigtal minuten aan onze speakers te kluisteren.
5. Fossilization – “He whose name was long forgotten”: Niet enkel de titel lijkt onheilspellende doemscenario’s tot leven te roepen, ook de eindeloos rollende en fantastisch geproducete death metal van de Brazilianen klinkt niet alsof ze veel voorspoed aankondigt. Van de ongemakkelijke maar loodzware intro tot het genadeloos beukende “Caronte”, Fossilization laat zich meteen gelden en maakt een sterke indruk. De nagelnieuwe split met Ritual Necromancy is ook een aanrader!
6. Enevelde – “Gravgang”: Ook bij mij komt de Misotheist-frontman nog eens om het hoekje piepen, ditmaal met zijn soloproject. Dat de beste man een bruisend vat vol negativiteit is moge duidelijk wezen, want de multi-instrumentalist klinkt kwadaardig in de meest zuivere zin van het woord. Dat zijn stem vuil en impressionant is wisten we al, maar als vocalist begint hij toch in de regionen van een Wraath te komen.
7. Forsmán – “Dönsum Í Logans Ljóma”: Vanuit IJsland bleef het afgelopen jaar verbazingwekkend stil, op enkele kleinere releases na. Eén daarvan is de debuut-EP van Forsmán, waarvan de leden onbekend zijn. Dat ze geïnspireerd zijn door de grote namen van de vaderlandse scene is duidelijk – de EP doet soms wat aan het debuutalbum van Carpe Noctem denken – maar dat deze EP daardoor derivatief zou zijn, is een misvatting. Sterk staaltje verstikkende, dissonante black metal van het land der geisers en actieve vulkanen!
8. Dai-ichi/Lamp of Murmuur – “Virgin womb of eternal black terror”: Lamp of Murmuur bracht op zichzelf een langspeler en EP uit, maar die konden mij minder bekoren dan eerder materiaal. Op deze split met medestofzuigers Dai-ichi tonen beide projecten zich echter van hun allerbeste kant: rauwe, compromisloze black metal waarin ornamentjes taboe zijn. Recht op uw muil, maar wel met een bijzonder gevoel voor melodie die onder de laag ruis verstopt ligt.
9. Etxegiña – “Herederos del silencio”: Wanneer black metal de link met oorlogen legt, komen we onvermijdelijk snel bij de Tweede Wereldoorlog uit. Niets van dat alles voor dit duo uit Baskenland: Etxegiña bezingt de gruwel van, en verzet tegen het fascisme van Francisco Franco tijdens de Spaanse Burgeroorlog. Dat alle teksten in de moedertaal vertolkt worden verleent extra authenticiteit, en de epische en wijds gesponnen melodieën getuigen niet van triomf, maar verscheurdheid en frustratie. Zeer straffe EP die net op het einde van het jaar mijn oren bereikte en snel een vaste waarde in mijn playlist werd.
10. Sea Mosquito – “Fire, magic & venom”: Het anonieme Sea Mosquito is al een paar jaar bezig, maar ik ontdekte het Engelse project pas middels deze nagelnieuwe EP. Eén nummer van iets meer dan twintig minuten dat barstensvol variatie zit en waarbij de black metal wel eens de experimentele toer richting industrial en noise durft op te gaan en opbouwt naar een zinderende climax. Uitdagende plaat, en wanneer Luciano van I, Voidhanger Records terug de oude is zou hij dit werk best eens onder de loep nemen, want Sea Mosquito is een geknipt project voor zijn label!

Eervolle vermeldingen: Kêres – “Flaming ash“, Saidan/Klanen – “Saidan / Klanen”, Ebony Pendant – “The garden of strangling roots”, de recente Haunted By Ill Angels releases en Apovrasma – “Gaeas revenge”

Jaarlijst Jules

Niemand zit te wachten op nog maar een terugblik naar 2021 – hoe moeilijk het allemaal wel niet geweest is, hoe beu we het zijn, en waarom er nog steeds geen perspectief is. Op het eind van het jaar de boel weer op slot zien gaan, een week voor Dead Congregation op A Decade of Lost Civilisations mijn hart andermaal volledig zou veroveren, sja. Leuk is anders. Een ondertussen nagenoeg chronische depressie, overlijdens, onzekerheden, een politieke poppenkast van jewelste,… Bestaat er eigenlijk een betere soundtrack voor deze tijden dan degene waardoor wij nu eenmaal allemaal bezeten lijken? 

Er is helemaal niets aan te doen, ondergaan zullen we, en dus geldt zoals steeds: onwards, and upwards. Muzikaal was het een ontegensprekelijk sterk, gedurfd en interessant jaar. De platen die hieronder opgesteld staan, haalden het soms maar heel nipt van de enkelen die het met een povere honorable mention moesten stellen. Er zijn karrenvrachten goeie albums, EP’s en splits op ons losgelaten, en dat mag op zich al tellen als motivator om niet teveel te zeuren. 

Beste song van 2021

Wat de selectie zelf betreft – ik vind het al buitengewoon moeilijk om dergelijke keuzes te maken, en over een maand denk ik er mogelijks alweer helemaal anders over – maar ook hier is het de bedoeling om één nummer voor te dragen als zijnde de beste track van het jaar. Ik krijg vapeurs door er alleen nog maar aan te denken. Mare Cognitum haalde met zijn langspeler net niet de top tien, maar deze “Antaresian” heeft alsnog zoveel riffs om het lijf dat hij zomaar bovenaan de lijst komt te staan. 

Beste langspelers van 2021

Alvorens we eraan beginnen toch even Grime Stone Records verbatim quoten:
* Say No To NSBM * 

1. Qrixkuor – “Poison palinopsia”: In een jaar dat makkelijk voor 95% werd gedomineerd door allesverslindende black metal, moet het natuurlijk net lukken dat er een deathmetalalbum op de eerste plaats belandt. Qrixkuor heeft met zijn tweeledige “Poison palinopsia” een onversneden, vermaledijde meesterwerk neergezet dat zich bij elke luisterbeurt dieper en dieper in je schedel boort om als een ware Ophiocordyceps Unilateralis je brein over te nemen zonder dat je er zelf akte van mag nemen. Dit is hallucinogene Dead Congregation worship van de bovenste plank. Magistrale songwriting, indrukwekkende intermezzi, deze plaat heeft alles wat een liefhebber van extreme muziek mag hopen te vinden in deze wondere wereld van oorverdovende auditieve terreur. 
2. Plebeian Grandstand – “Rien ne suffit“: Wie dit zootje uiterst razende Fransozen nog niet kende, staat een aangename verrassing te wachten. Voorgaande “False highs, true lows” presenteerde een magistraal bad van dissonante black, en elementen uit een brede waaier van andere muzikale oorden, maar wat ze op “Rien ne suffit” klaarspelen had niemand kunnen zien komen. Ik ga alleszins niet teveel verklappen: laat deze langspeler enkele keren door je systeem rollen en dan zie ik je nadien wel met je staart tussen je benen terugkeren. 
3. Grave Pilgrim – “Grave pilgrim“: Het Amerikaanse duo dat met deze self titled langspeler op Death Prayer records komt aanzwieren was me verder nog niet bekend, wat mogelijks de verrassing bij een eerste luisterbeurt zo groot maakte. Deze plaat bezit een avontuurlijk muzikantschap dat men in deze zwartgeblakerde contreien maar heel zelden etaleert. Waanzinnig rifffestijn dat zijn gelijke niet kent. 
4. Grey Aura – “Zwart vierkant“: Ambitieuze projecten krijgen bij mij vaak een streepje voor, en als er van Grey Aura één ding kan worden gezegd, dan is het wel dat ze durven en doen. Eigen muzikant/zanger Ruben Wijlacker’s boek “De protodood in zwarte haren” fungeert als bouwsteen voor dit album, een langspeler die vol overga heel erg uiteenlopende tonen produceert en moeiteloos weet te beklijven. Neem er je tijd voor, je wordt er rijkelijk voor beloond. 
5. Fustilarian – “All this promiscuous decadence“: Een woeste, bijtende, krijsende, maniakale aanklacht tegen de uitermate tastbare decadentie waar onze mensheid zo verslaafd aan werd. Daar is het enig bandlid ‘D’ om te doen bij deze nietsontziende huldebetuiging voor de riff. Blijkbaar legt niet elke Portugese band de focus op die ondertussen weer klassieke raw black metal sound, en daar ben ik riffkoning Fustilarian alleen maar dankbaar om.  
6. Fyrnask – “VII: Kenoma“: Nee joh, niet alleen raw dungeon black metal zwaait dit jaar de plak. Atmosferische black is de laatste jaren dankzij vaandeldragers als het imposante Afsky of Panopticon nog steeds even relevant, en ook Fyrnask kwam in 2021 opnieuw met een weergaloos goeie langspeler af. “VII: Kenoma” is meeslepend, venijnig en hypnotiserend. Dromerige, vleesgeworden gelukzaligheid schildert geriefelijk een beeld van duistere schemer en ontastbare fauna en flora. De schijnbaar uit Halo 2 weggelopen outro maakte de melancholie compleet, en zo torpedeert de band rond bezieler Fyrnd zich dit jaar wederom geruisloos op een plek tussen de grootsten.  
7. Voidsphere – “To overtake | To overcome“: Weinigen begrijpen de noodzaak van onophoudelijke onderlinge wedijver tussen je instrumenten bij het creëren van urgentie in muziek zoals Voidsphere dat doet. De constante ruis die uit de gitaren, drums, vocalen en synth komt druipen hoeft, op het juiste volume, naar alle waarschijnlijkheid niet eens onder te doen voor ‘the real deal’. Ontiegelijk groots, mesmeriserend en verslavend. Het is wel vaker raak bij de heren uit het Prava Kollektiv, maar deze “To overtake |To overcome” spant voorlopig de kroon. Verplichte kost. 
8. Oculus Vacui – “Rites of the Sabbath“: Nog maar de tweede langspeler uit Nederland in deze lijst, hoewel het bij onze bovenburen nog steeds stevig lijkt te schemeren. De heren van Oculus Vacui weten hun instrumenten een Gnostische formule in te fluisteren en het resultaat is uiterst bezwerend. Eindeloos opbouwende riffs, een fantastische strot en aandacht opeisende ambient maken deze “Rites of the Sabbath” onvergetelijk. 
9. Misotheist – “For the glory of your redeemer“: Bezieler B. Kråbøl speelt eminente black metal, zoveel is zeker. De debuutplaat uit 2018 scheurde in één oogopslag de concurrentie aan stukken, en deze tweede langspeler voegt alleen maar meer slagkracht aan zijn oeuvre toe. Gitaarlijnen die eindeloos blijven nagalmen brengen je op je knieën, een brutale barrage aan woeste drumsalvo’s levert het nekschot. Eén van de weinige liveshows die we in 2021 hebben mogen meemaken die niets van de hele zaal overeind liet staan. 
10. Ad Nauseam – “Imperative imperceptible impulse“: Normaliter maakt deze stijl van doortrapte technische death metal me niet snel warm, maar wat zindert en bruist deze verdomde plaat van pure virtuositeit. Een overdaad aan dissonante polyritmes en complexiteit demonstreren de geniale songwriting – een album waar zoveel aan te ontdekken valt, dat steeds doet smachten naar meer. Superlatieven zijn bedacht om dit soort werk mee te omschrijven. Hats off. 

Eervolle vermeldingen: Sermon of Flames – “I have seen the light, and it was repulsive“, Kwade Droes – “Met onoprechte deelneming“, Mare Cognitum – “Solar paroxism“, Antediluvian – “The divine punishment“, Defacement – “Defacement“, Këkht Aräkh – “Pale swordsman“, Worm – “Foreverglade“, Whoredom Rife – “Winds of wrath“, Arkhtinn – “二度目の災害“, Fluisteraars – “Gegrepen door de geest der zielsontluiking“ en
Bekëth Nexëhmü – “De fornas likgaldrar“

Beste EP’s, splits en demo’s van 2021

1. Spider God – “Skugglösa ljuset/Shadowless light“: Spider God ontleedt met dit tweede deel van zijn triptiek het uitstekende werk van Ingmar Bergman, (Zweeds toneel- en filmregisseur met een oeuvre van 40 films; nvdr). Wie ooit al iets van Bergman’s bekende trilogie zag, weet dat hij moeilijke, emotionele en intens introspectieve verhalen schrijft, die zich bij de basis perfect lenen voor de experimentele, op post-punk geschoolde rauwe black metal die Spider God hier ook voor zijn tweede uiting produceert. Met momenten overdreven uitgelaten en speels zoals enkel een jonge labrador dat weet te zijn, maar meestal ondergedompeld in een erg tastbare duisternis. Fenomenale EP. 
2. Melissa – “Melissa“: Als je zoveel groove en onmogelijk gore riffs op een blackmetalalbum tegenkomt, dan is de kans groot dat het uit Brooklyn komt: stadsgenootjes Mutilation Rites knikken ontegenzeggelijk trots vanop hun vuile schaduwtroon. Dit is tegelijkertijd een onvervalste vuist vlak op de tanden, als de bloederige mond waar je nadien mee blijft zitten. Zuip jezelf in een delirium terwijl deze self titled EP op een pijnlijk hoog volume door je huiskamer jaagt: de buren (en ik) danken je. 
3. Fugitive Wizard – “Obscuri Æternum“: Het Amerikaanse Duo Fugitive Wizard had zijn naam niet beter kunnen kiezen. De eerste noten van deze megalomane plaat vervoeren je meteen naar een ver verleden edoch onbestaande tijd, waarin elfen en dwergen elkaar stomdronken neerknuppelen om vervolgens heel zelfvoldaan hun blaas te ledigen op de vorte restanten. Denk Lord of the Rings, maar dan de R-rated versie, waarbij de ingewanden langs alle kanten op het beeldscherm slodderen. De gure dungeon synth en black metal die op de tracks van “Obscuri Æternum” te horen zijn, knallen het merendeel van hun tegenspelers geriefelijk van het veld. Essentieel voor fans van het genre, en een waardevolle uitdaging voor die enkeling die steigert bij het horen van synths. 
4. Enevelde – “Gravgang”: De man werd eerder al gehuldigd om zijn indrukwekkende tweede langspeler onder Misotheist, maar ook zijproject Enevelde moest in deze lijst belanden. Het valt heel erg op hoe anders alles klinkt op deze EP, die als voorbode moet dienen voor de langspeler die hopelijk snel ten tonele zal verschijnen. “Gravgang” is zo maar eventjes op één weekend ingeblikt, wat het resultaat enkel maar indrukwekkender maakt. Eén van de meest brutale strotten uit het hele verdomde spel, bijgestaan door striemende en beukende riffs en ditto drumwerk. Meer moet het voor mij echt niet zijn.  
5. Bat Magic – “Feast of blood“: Het recent tot leven gekomen Ordo Vampyr Orientis geldt als thuisbasis voor deze mysterieuze, zes koppen tellende entiteit genaamd Bat Magic. Hun eerste wapenfeit, dat de naam “Feast of blood” met zich meekreeg, loopt over van de bloedlust en zonnehaat. Bat magic speelt magistrale riffs en blaast je op een quasi nonchalante manier omver met hun toch opmerkelijk eigenwijze speelstijl binnen een nagenoeg verzadigd genre. Laat je versieren door de misleidende intro, de rest komt ongetwijfeld vanzelf. 
6. Gnipahålan/Evilfeast – “Storm av rå nordisk dödskonst del II/Black witchcraft over Carpathia“: Erg weldadig werk van beide instanties op deze werkelijk glorieuze split. Gnipahålan, zijproject van de illustere en jullie ongetwijfeld bekende man achter o.a. Bekëth Nexëhmü, haalde met die laatste net niet mijn top tien, maar hoe hij deze split LP op gang trekt met de quasi perfecte “Storm av rå nordisk dödskonst del II” laat weinig te wensen over. Om dan de boel volledig in te pakken met de woeste snaren die op “Black witchcraft over Carpathia”  te horen zijn, je moet het maar doen. Evilfeast laat zich hier minstens zo hard als zijn tegenhanger gelden, met een overdreven intens nummer dat je met bijtende hypothermie achterlaat.
7. Serpent Column – “Katartisis“: Amerikaanse avant-garde black metal van de bovenste plank. Het zou me niet verbazen dat dit soloproject jaar na jaar in m’n jaarlijst verschijnt, simpelweg omdat Theophonos’ onbegrijpelijk furieuze speelstijl niet snel met ander werk valt te vergelijken. De band kwam zo’n vijf jaar geleden als duo binnen met de voortreffelijke “Ornuthi Thalassa”, sindsdien heeft de beste man de touwtjes zelf in handen genomen, met waanzinnige kleppers als “Mirror in Darkness” en “Endless detainment” als gevolg. De steeds met Griekse mythologie doorspekte, corrosieve en hypertechnische rauwe black metal die op “Katartisis” als zwanenzang geldt, komt minstens even hard aan als de eerste keer dat ik de band hoorde. 
8. Bätlick – “Demos“: Bätlick gooit alle deuren van de hel wagenwijd open met dit voortreffelijke compendium van zijn voorgaande werk. Slepende, knarsende, vorte tracks breken je wilskracht zonder dat je het goed en wel beseft, niet in het minst dankzij de melodieuze maar beangstigende synth die als een tafelkleed in verre staat van ontbinding over de muziek gedrapeerd ligt. Essentieel. 
9. Simorgh – “Shokooh-e mehr va atash“: Een laatste liefdesverklaring aan de atmosferische black metal bands van deze wereld, dankzij de eindeloos verslavende riffs op deze walgelijke kneuter. De Perzische invloeden zijn met momenten niet helemaal daar, maar als dat komt doordat er teveel krokante gitaarlijnen over het geheel zijn gegoten, dan is dat eigenlijk helemaal niet zo erg. Best met mate misbruiken. 
10. Poison Ruïn – “II“: Poison Ruïn mag stiekem niet echt in deze jaarlijst staan, gezien de heren eigenlijk alleen maar punk, postpunk & dungeon synth spelen. Wie pijlsnelle blastbeats of krijsende vocalen verwacht, kijkt dus best elders. Wat je wel krijgt, is een snee ongefilterde, eerlijke en ontiegelijk goed geschreven punk, in een soort van blackmetaljasje. Gaat je vuist zich uit het niets ballen? Geen zorgen, dat is exact zoals het hoort. 

Eervolle vermeldingen: Erzfeynd/Rraaumm – “Split“, Pyre of Black Roses – “Demo II“, Tyrant Moon – “Eternal nightfall“, Naarkas – “Slangen“, Wagner Ödegård – “Haghl ok thräle“, Lamp of Murmuur – “Submission and slavery“, Forbidden Temple – “Sortilèges” en Sumerian Tombs – “As Sumer thrones at night“